verkiezingen-amerika-2016

Donald Trump beëdigd als 45ste president van de Verenigde Staten

20-01-2017

Donald Trump is vanaf nu president van de Verenigde Staten. Hij heeft bij het Capitool de eed afgelegd, in het bijzijn van onder anderen oud-presidenten Barack Obama en George W. Bush.

In zijn toespraak sprak Trump vooral over het Amerikaanse volk dat volgens hem vanaf nu weer de macht moet krijgen over het land. “Dit is jullie dag, dit is jullie feest, en dit, de Verenigde Staten, is jullie land.”

Hij benadrukte in zijn speech dat vanaf nu alles in het teken staat van America First. De politici in Washington hebben volgens Trump jarenlang het buitenland rijk gemaakt, terwijl gezinnen in de VS het alleen maar moeilijker kregen. Dat gaat volgens hem vanaf nu veranderen.

‘Strijd tegen radicale islam’

“We gaan de beschaafde wereld verenigen in de strijd tegen de radicale islam”, zei de nieuwe president. Hij voegde eraan toe dat de radicale islam van de aardbodem weggevaagd wordt.

Trump eindigde zijn toespraak met varianten op zijn campagneleus Make America great again: “Samen maken we Amerika weer sterk, we maken Amerika weer rijk, we maken Amerika weer trots, we maken Amerika weer veilig en ja, wij gaan Amerika weer groot maken.”

Trump bracht voordat hij naar het Capitool ging een bezoek aan de Obama’s in het Witte Huis. Hij werd daar samen met zijn vrouw Melania welkom geheten door Barack en Michelle Obama.

President Obama feliciteerde Trump alvast en vroeg hem hoe de kerkdienst was geweest. Melania Trump had voor Michelle Obama een cadeau meegenomen.

Iets voor 17.00 uur verlieten de vier het Witte Huis. Trump en Obama reden samen in The Beast, de gepantserde auto van de president, naar het Capitool.

Relletjes

In Washington braken nog voor het begin van de plechtigheden ongeregeldheden uit. Tientallen mensen, gekleed in het zwart, hebben ruiten van auto’s ingegooid. Ook bij een bank gingen er ramen aan diggelen. De politie heeft een nog onbekend aantal mensen opgepakt.

Donald en Melania Trump woonden vanmiddag ook een kerkdienst vlak bij het Witte Huis bij. In de tussentijd liet president Obama een brief in het Oval Office achter met een persoonlijke boodschap voor zijn opvolger. Daarna trok hij de deur van zijn kantoor voor de laatste keer achter zich dicht.

Trumps presidentiële salaris van 1 dollar is gebruik uit WOI

15-11-2016

donald-trump-afp_0De nieuwe Amerikaanse president Donald Trump ziet af van het presidentiële salaris van zo’n 400.000 dollar en neemt genoegen met een jaarlijkse betaling van 1 dollar. Waar komt dat gebruik vandaan?

Trump is niet de eerste Amerikaanse president die geen salaris wil. Ook Herbert Hoover (werd rijk in de mijnindustrie) en John F. Kennedy (erfde familiekapitaal) zagen af van een salaris en schonken het bedrag dat ze gekregen zouden hebben aan goede doelen.

Oorlogsinspanning

Het gebruik ontstond tijdens de Eerste Wereldoorlog. Prominente leiders, bankiers en fabrikanten boden toen aan om als oorlogsinspanning gratis voor de overheid te werken. Omdat het bij de Amerikaanse wet verboden is om te werken zonder salaris namen ze genoegen met de symbolische vergoeding van 1 dollar per jaar.

Dat herhaalde zich tijdens de Tweede Wereldoorlog met de leiders van bedrijven als Lockheed, Chrysler en Boeing. Ook na de oorlog verdween het gebruik nooit helemaal.

Op sociale media reageren mensen verschillend op Trumps beslissing.

Winstuitkeringen

Apple-oprichter Steve Jobs begon ermee in 1997 en ook Facebook-topman Mark Zuckerberg en Google-oprichters Sergey Brin en Larry Page zijn binnen hun bedrijf de laagstbetaalde werknemers.

Voormalig burgemeester Bloomberg van New York en de oud-gouverneurs Arnold Schwarzenegger en Mitt Romney zagen ook af van een regulier salaris.

Natuurlijk hebben deze ondernemers wel andere vormen van inkomsten. Zo hebben ze bijvoorbeeld een eigen bedrijf naast hun baan bij de overheid, hebben ze aandelen in het bedrijf dat ze leiden en krijgen winstuitkeringen en andere bonussen.

Belangenverstrengeling

Ook Donald Trump staat aan het hoofd van een succesvol zakenimperium, dus hij kan best zonder het presidentiële salaris. Hij heeft aangekondigd dat hij de leiding van The Trump Organization tijdens zijn presidentschap overdraagt aan zijn kinderen.

Wat wel vragen oproept is dat diezelfde kinderen, Donald Jr., Eric, Ivanka en haar man Jared Kushner ook benoemd zijn in zijn overgangsteam dat de machtswisseling voorbereidt. Daardoor wordt op z’n minst de schijn van belangenverstrengeling opgeworpen.

Obama: Trump zal zich inzetten voor de NAVO

14-11-2016

Donald Trump zal zich als president inzetten voor de NAVO en andere internationale relaties. Dat zei president Obama op een persconferentie, vlak voor zijn reis naar Griekenland, Duitsland en Peru. “In mijn gesprek met de aanstaande president uitte hij grote interesse in het handhaven van de relaties en daarom is één boodschap die ik kan geven dat hij zich zal inzetten voor de NAVO en de trans-Atlantische relaties.”

Obama refereerde aan het gesprek dat hij vorige week met Trump had in het Witte Huis. In dat gesprek was de NAVO een van de onderwerpen. Daar zou Trump tegen Obama hebben gezegd dat hij zich voor het bondgenootschap zal inzetten, ondanks de twijfel die hij daarover zaaide in de verkiezingscampagne. Volgens Obama is Trump geen ideoloog, maar een pragmaticus.

Obama is van plan die boodschap ook te verkondigen op zijn reis. “Om te laten weten dat er geen verzwakking optreedt als het gaat over Amerika’s betrokkenheid bij het behoud van een sterke NAVO. En dat erkend wordt dat dit bondgenootschap niet alleen goed is voor Europa, maar ook voor de Verenigde Staten en van vitaal belang voor de hele wereld.”

In de persconferentie liet Obama zich niet verleiden tot negatieve uitspraken over zijn opvolger. Hij sprak zelfs zijn bewondering uit voor de manier waarop Trump in staat is geweest kiezers aan te spreken. Volgens Obama heeft Trump dat op indrukwekkende wijze gedaan.

Ondanks dat, heeft Obama wel zorgen over de toekomst, zei hij. “Heb ik zorgen? Absoluut.” Daarnaast waarschuwde de president zijn opvolger dat diens uitspraken straks meer impact zullen hebben dan als presidentskandidaat.

Felicitaties

De manier waarop Obama over Trump sprak, was anders dan vlak voor de verkiezingen. Een week geleden vond Obama nog dat Trump niet geschikt was voor het presidentschap en dat hij niet overweg zou kunnen met de codes die de nucleaire wapens van de Verenigde Staten in werking moeten stellen.

Tal van leiders hebben de afgelopen dagen met Trump gebeld om hem te feliciteren. De Russische president Poetin heeft hem gezegd dat hij bereid is tot een dialoog op basis van wederzijds respect. Ze zouden het er over eens zijn dat ze hun krachten moeten bundelen in de strijd tegen het terrorisme en extremisme.

Amerikanen de straat op tegen Trump

10-11-2016

In tal van steden in de Verenigde Staten is gedemonstreerd tegen de nieuwe president Trump.

Een van de grootste protestmarsen was in Chicago. Daar verzamelden zich duizenden mensen bij Trump Tower. Ook onder meer in New York, Boston, Philadelphia, Seattle, San Francisco, Los Angeles en Austin gingen demonstranten de straat op. In New York verzamelde zich de menigte ook voor de Trump Tower op Fifth Avenue.

In Washington D.C. stond een grote groep demonstranten bij het Witte Huis. Er werden kaarsen opgestoken, toespraken gehouden en liedjes gezongen.

De demonstranten riepen leuzen als “Not my president” en “No Trump, No KKK, No fascist USA!” Er zijn geen incidenten voorgevallen, of mensen gearresteerd.

In de buurt van een demonstratie in Seattle opende wel iemand het vuur op mensen op straat. Vijf mensen raakten gewond. Volgens de politie zou de schietpartij met een “persoonlijke ruzie” te maken hebben en niets met de demonstraties.

Hij is de belichaming van een falend systeem. Dat pijnlijke onderbuikgevoel moet weg.

“Ook al kunnen we niets veranderen en moeten we accepteren wat er is gebeurd, ik wil hem laten weten dat we kwaad zijn”, zegt Brandon, een demonstrant uit Maryland. “Dit is verschrikkelijk. Het voelt goed om samen met mijn broers, zusters en mensen die dezelfde denkwijze hebben, te staan en iedereen te laten weten dat we hier niet achter staan.”

Layla, een demonstrant uit New York, heeft geen positief woord over voor Trump. “Hij is de belichaming van een falend systeem waarin we niet meer weten wat echt is door alle valse berichten. Dit is het pijnlijke onderbuikgevoel dat weg moet.”

Vuilnis

Een demonstrant die anoniem wil blijven en een masker draagt, noemt Trump een verkrachter. “Het is oneerlijk wat hij doet. Ik snap niet hoe mensen kunnen stemmen voor een verkrachter. Hij is vuilnis en we moeten hem beschuldigen.”

Natasha Elena is niet positief over beide kandidaten. “Ik denk dat Hillary ook geen held is, ze is zelfs een gevaarlijke kandidaat. Maar Trumps mogelijkheid om racistische gedachten in grote groepen te stimuleren, is ongelooflijk eng. Het is nodig om hier vandaag te staan.”

Obama is ervan overtuigd dat Trump het beste wil voor de VS

9-11-2016

President Obama gaat er alles aan doen om tot een harmonieuze machtsoverdracht te komen. Dat zei hij in een reactie op de overwinning van de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump.

“Het is geen geheim dat ik nogal wat meningsverschillen heb met de nieuwe president”, zei Obama. “Maar die had ik ook met George Bush, mijn voorganger.” Toch verliep de wisseling van de wacht in het Witte Huis acht jaar geleden vlekkeloos, zei de president, en dat moet nu ook gebeuren.

President Obama sprak tegen de pers kort nadat Hillary Clinton in New York haar officiële reactie op haar nederlaag had gegeven. Hij noemde de verzoenende toespraak van Trump “bemoedigend” en benadrukte het belang dat het verdeelde land zich weer verenigt. Hij zei dat ervan overtuigd te zijn dat Trump het beste voorheeft met het land: “Uiteindelijk staat ons allemaal hetzelfde voor ogen.”

Obama heeft Trump uitgenodigd morgen naar het Witte Huis te komen, om de overgangsperiode naar 20 januari 2017 te bespreken. Op die datum wordt Trump beëdigd als president.

Clinton: klap is pijnlijk, maar we moeten Trump eerlijke kans geven

9-11-2016

Kans

We moeten Donald Trump een eerlijke kans geven, zodat er een vreedzame wisseling van de wacht in het Witte Huis plaatsvindt. De nederlaag is pijnlijk en zal dat ook nog wel een tijdje blijven, maar verkiezingen gaan nooit over één persoon”, zei Hillary Clinton in reactie op haar nederlaag in de race voor het presidentschap. Clinton sprak haar aanhang, haar campagnemedewerkers en de pers toe in een hotel in New York.

Het was haar eerste officiële reactie op de verrassende zege van haar Republikeinse rivaal Donald Trump. Afgelopen nacht werd haar aangekondigde speech uitgesteld, toen haar nederlaag onvermijdelijk was geworden.

Glazen plafond

Clinton richtte zich apart tot jonge meisjes en vrouwen, en riep hen op hun dromen waar te maken. “We zijn er niet in geslaagd het glazen plafond te versplinteren. Maar op een dag gaat ’t iemand wél lukken. Ik ben er ongelooflijk trots op dat ik jullie voorvechter was”, voegde ze eraan toe. Clinton werd op het podium geflankeerd door haar man Bill, en haar dochter Chelsea.

Overigens heeft Clinton wel de meeste stemmen van Amerikaanse kiezers, the popular vote, binnengehaald, benadrukte Clintons kandidaat voor het vice-presidentschap Tim Kaine, die Clinton introduceerde. Maar Trump vergaarde de meeste kiesmannen en haalde daarmee de overwinning binnen.

Geïmproviseerd

Clinton begon veel later dan voorzien aan haar toespraak, omdat de hotelzaal in allerijl in orde gemaakt moest worden, aangezien deze bijeenkomst spontaan georganiseerd moest worden.

Clinton heeft Donald Trump afgelopen nacht telefonisch gelukgewenst met zijn overwinning.

President Obama komt om 18.15 uur (Nederlandse tijd) met zijn reactie op de verkiezingsuitslag.

Trump: ‘Iedere Amerikaan zal de kans krijgen zijn potentieel waar te maken’

9-11-2016

Toespraak

Hieronder een groot gedeelte van de toespraak die Donald Trump vanochtend hield, na zijn overwinning. 

Ik heb zojuist een telefoontje gekregen van minister Clinton. Ze heeft ons gefeliciteerd. Het ging over ons, onze overwinning, en ik heb haar en haar familie gefeliciteerd met een zeer, zeer zware campagne.

Ze heeft een harde strijd gestreden. Hillary heeft erg lang en hard gewerkt en wij zijn haar diepe dankbaarheid verschuldigd voor de dienst die ze haar land heeft bewezen.

Nu is de tijd gekomen dat Amerika zijn wonden van verdeeldheid heelt en samenkomt.

Ik meen dat in alle ernst. Nu is de tijd gekomen dat Amerika zijn wonden van verdeeldheid heelt en samenkomt. Ik zeg tegen alle Republikeinen en Democraten en onafhankelijken verspreid over het land dat de tijd gekomen is om samen te komen als een verenigd volk.

Het is tijd. Ik beloof elke burger van ons land dat ik een president voor alle Amerikanen zal zijn. En dat is erg belangrijk voor mij. Voor diegenen die mij niet hebben gesteund, en dat waren er een paar, ik reik jullie de hand. Ik heb jullie sturing en hulp nodig, zodat we samen ons geweldige land kunnen herenigen.

Ik heb vanaf het begin gezegd, wij hebben geen campagne gevoerd maar zijn een ongelooflijke en geweldige beweging begonnen die bestaat uit miljoenen hardwerkende mannen en vrouwen die van hun land houden en die een betere, mooiere toekomst willen voor henzelf en hun families.

Samenwerkend zullen we beginnen met de hernieuwing van de Amerikaanse Droom.

Het is een beweging die bestaat uit Amerikanen van diverse achtergronden, geloven en overtuigingen. Mensen die verwachten dat onze regering het volk dient. En dat zal gebeuren.

Samenwerkend zullen we beginnen met de hoognodige wederopbouw van ons land en de hernieuwing van de Amerikaanse Droom. Ik heb mijn hele leven in zaken gezeten en het onbenutte potentieel gezien van projecten en mensen over de hele wereld.

Dat is nu wat ik wil doen voor ons land. Een geweldig potentieel. Ik heb ons land goed leren kennen. Een geweldig potentieel. Het zal geweldig worden. Iedere Amerikaan zal de kans krijgen zijn potentieel waar te maken. De vergeten mannen en vrouwen van dit land zullen niet langer vergeten zijn.

We zullen onze infrastructuur herbouwen, tot de beste ter wereld, en zo miljoenen mensen aan werk helpen.

We gaan onze binnensteden repareren en onze snelwegen, bruggen, tunnels, luchthavens, scholen en ziekenhuizen herbouwen. We zullen onze infrastructuur herbouwen, tot de beste ter wereld, en zo miljoenen mensen aan werk helpen. We zullen ook eindelijk gaan zorgen voor onze geweldige veteranen, die zo loyaal waren en van wie ik er zoveel ontmoet heb in deze achttien maanden durende reis. De tijd die ik met hen heb doorgebracht gedurende deze campagne was mij een grote eer. Onze veteranen zijn ongelooflijke mensen.

We zullen een project beginnen van nationale groei en vernieuwing. Ik wil creatieve talenten stimuleren en we zullen een beroep doen op de besten en de slimsten om hun talenten in te zetten ten faveure van ons allen. Het gaat gebeuren. We hebben een geweldig economisch plan. We gaan onze groei verdubbelen en krijgen de sterkste economie ter wereld.

Geen droom is te groot, geen uitdaging.

Tegelijk zullen we met alle landen samenwerken die ook met ons willen samenwerken. Dat zullen we doen. We zullen geweldige banden hebben. We verwachten dat we geweldige, echt geweldige relaties zullen krijgen. Geen droom is te groot, geen uitdaging. Niets dat we in de toekomst zouden willen bereiken, is onbereikbaar.

Amerika zal niet langer met minder dan het beste genoegen nemen. We moeten onze toekomst weer opeisen en groots en gedurfd dromen. Dat moeten we doen. We zullen weer dromen van een mooie en succesvolle toekomst voor ons land.

Ik wil de wereld zeggen dat we weliswaar de Amerikaanse belangen voorop zullen stellen, maar dat we ook eerlijk met alle mensen zullen omgaan. Alle mensen en alle landen. We zoeken overeenkomsten, niet vijandelijkheden en gezamenlijkheid in plaats van conflict.

Aanhangers Hillary Clinton verdwaasd en ontgoocheld

9-11-2016

Het had een mooie avond moeten worden in het Javitz Center in New York. Duizenden mensen waren gekomen om Hillary Clinton te zien winnen, zoals voorspeld door de peilingen. Maar het liep anders.

Al ruim voordat Clinton haar verlies officieel had toegegeven, heerste er een bedrukte stemming. “Dit land is kapot. Blijkbaar zijn wij een natie van vrouwenhaters en racisten”, vertelt Maria in tranen aan de rand van de zaal.

 “Ik heb een dochter. Hoe moet ik die nou uitleggen dat je in Amerika geen president kan worden?” Want dat is waar het is misgegaan voor Clinton, denkt de rasechte New Yorkse. “Dit land wil geen vrouw aan het roer. Daar word ik zo verdrietig van, misselijk zelfs.”

Ontroostbaar

Maria, die in haar eentje is gekomen, “mijn echtgenoot voelde al nattigheid”, kan wel een positief punt noemen van de mogelijke verkiezing van Trump. “Mijn ouders zijn 86 en 87 en allebei Republikein. Het is mooi dat ze bij hun laatste verkiezingen waarschijnlijk aan het langste eind hebben getrokken”, lacht Maria door haar tranen heen.

Op de bijeenkomst strijden verdriet en ongeloof om de voorrang. Aanhangers van Clinton troosten elkaar, sommigen zitten verdwaasd op de grond. Her en der liggen weggegooide vlaggetjes.

Op de Democratische bijeenkomst zijn veel jongeren afgekomen, ook een meisje van 15 dat ontroostbaar is. “Gaan we nou geleid worden door de Ku Klux Klan? Maar mama, een president heeft geen absolute macht toch?”

Net als het jonge meisje, vreest Francisco de toekomst. “We hebben onderschat in wat voor een hatelijk land we leven. We hebben vandaag het echte Amerika gezien. Hier in New York leven we in een soort Europa.”

Hij denkt dat Trump het land 40 jaar terug de tijd in kan slingeren. “Hij gaat nieuwe rechters van het Hooggerechtshof benoemen. Hij gaat uit wraakmotieven alles wat Obama heeft bereikt ongedaan maken. Alle mooie progressieve dingen maakt Trump kapot.”

Francisco kan er niet over uit. “Dit is de grootste schok sinds 9/11, sinds ik de twin towers live heb zien instorten.”

Peilingen

Ook Josh is volkomen verrast. “We hebben de peilingen geloofd en dat hadden we niet moeten doen”, zegt hij. “Wat vandaag blijkt is dat het een racistisch land is. Terwijl al die Trump-stemmende boeren waarschijnlijk nog nooit een latino hebben gezien.”

“Pff, en nou ruilen we Obama in voor Trump”, zegt hij. “Een groot inspirator inruilen voor een reality-tv-ster. Als ik niet zo in en in verdrietig was, had ik nu hardop gelachen.”

Trump: nu is het tijd voor Amerika om wonden te helen

9-11-2016

trump-winnarDonald Trump heeft de Amerikaanse verkiezingen gewonnen. Om 08.30 uur werd bekend dat de Republikein tegen alle verwachtingen in de staat Wisconsin heeft binnengehaald. Daarmee heeft hij 276 kiesmannen, zes meer dan de benodigde 270.

Clinton heeft met Trump gebeld om haar verlies toe te geven. Kort daarna kwam Trump met zijn gezin het podium oplopen in het Hilton Hotel in Manhattan waar de Republikeinen de uitslagen afwachtten.

Trump sloeg meteen een verzoenende toon aan en bedankte Clinton voor haar inzet voor het land en de felle campagne van de afgelopen maanden.

“Nu is het tijd om de wonden van de verdeeldheid te helen”, zei Trump. “Tegen alle Democraten, Republikeinen en onafhankelijken zeg ik: laten we samenkomen als één verenigd volk. Ik beloof dat ik een president zal zijn voor iedere Amerikaan. Dat is heel belangrijk voor me.”

Trump richtte zich ook kort op het buitenland in zijn toespraak. “Ik wil de wereldgemeenschap zeggen: we zullen Amerika’s belang altijd voorop stellen, maar we willen eerlijk met iedereen omgaan. Elk volk, elk land. We zoeken naar wat ons bindt, geen vijandschap. Partnerschap, geen conflict.”

Verder bedankte Trump de mensen die altijd in hem hebben geloofd, zoals zijn familie en politici als Rudy Giuliani en Chris Christie. Trump zei dat zijn gooi naar het presidentschap geen campagne was, maar het begin van een beweging. “De vergeten mannen en vrouwen zullen niet meer vergeten worden.”

Hij verliet het podium met het Rolling Stones-nummer You can’t always get what you want.

Onverwacht

De toespraak van Trump kwam na een ongekend spannende kiesnacht, waarin Trump steeds meer belangrijke swing states binnenhaalde: eerst Ohio, toen Florida, daarna North Carolina en Iowa. Clintons winst in Virginia en Colorado gaven haar aanhangers hoop, maar het verlies van Pennsylvania om 07.37 uur kon ze niet meer te boven komen.

Vlak voordat de verkiezingsuitslag bekend werd gemaakt stuurde de campagneleider van Clinton aanhangers die in Manhattan de uitslag afwachtten naar huis. “Vanavond hebben we niets meer te zeggen”, zei John Podesta tegen de menigte. “Ga allemaal naar huis, ga slapen. Morgen hebben we meer nieuws.”

Kort daarna kwam het nieuws dat Clinton had verloren. Zij heeft zich nog niet laten zien sinds dat nieuws bekend werd.

Aan het begin van de avond had een medewerker van Trump nog tegen CNN gezegd dat een wonder nodig zou zijn voor een overwinning. Het gesprek ging aanvankelijk vooral over welke staten Trump absoluut moest binnenhalen om te winnen.

Naarmate de nacht vorderde, bleek vooral dat Clintons pad naar de overwinning steeds moeilijker werd. Zo waren de Democraten er zo zeker van dat ze de noordelijke staat zouden winnen, dat Clinton nam niet eens de moeite om in Wisconsin campagne te voeren.

Met de winst van Trump worden de Republikeinen almachtig in Washington. Niet alleen hebben ze het Witte Huis in handen, ze houden ook de macht in de Senaat en Huis van Afgevaardigden. Daarnaast krijgt president Trump de kans om zeker één nieuwe opperrechter aan te wijzen.

DONALD TRUMP NIEUWE PRESIDENT AMERIKA

9-11-2016

Donald Trump is de 45ste president van de Verenigde Staten. Wisconsin gaf om 8.30 uur de doorslag.

Om 08.30 uur werd bekend dat de Republikein tegen alle verwachtingen in de staat Wisconsin heeft binnengehaald. Daarmee heeft hij 276 kiesmannen, zes meer dan de benodigde 270.

De Democraten waren er zeker van dat ze de noordelijke staat zouden winnen. Clinton nam niet eens de moeite om er campagne te voeren.

Volgens CNN heeft Clinton met Trump gebeld om haar verlies toe te geven.

In de loop van de nacht haalde Trump steeds meer belangrijke swing states binnen: eerst Ohio, toen Florida, daarna North Carolina en Iowa. Clintons winst in Virginia en Colorado gaven haar aanhangers hoop, maar het verlies van Pennsylvania om 07.37 uur kon ze niet meer te boven komen.

Vlak voordat de verkiezingsuitslag bekend werd gemaakt stuurde de campagneleider van Clinton aanhangers die in Manhattan de uitslag afwachtten naar huis. “Vanavond hebben we niets meer te zeggen”, zei John Podesta tegen de menigte. “Ga allemaal naar huis, ga slapen. Morgen hebben we meer nieuws.”

Kort daarna kwam het nieuws dat Clinton had verloren.

Aan het begin van de avond had een medewerker van Trump nog tegen CNN gezegd dat een wonder nodig zou zijn voor een overwinning. Het gesprek ging aanvankelijk vooral over welke staten Trump absoluut moest binnenhalen om te winnen. Naarmate de nacht vorderde, bleek vooral dat Clintons pad naar de overwinning steeds moeilijker werd.

Met de winst van Trump worden de Republikeinen almachtig in Washington. Niet alleen hebben ze het Witte Huis in handen, ze houden ook de macht in de Senaat en Huis van Afgevaardigden.

Trump heeft nog 26 kiesmannen nodig: 244 tegen 215

9-11-2016

Het ziet er heel goed uit voor de Republikeinse presidentskandidaat. Hij wint belangrijke staten als Florida, Ohio en North Carolina. Clinton moet hopen op winst in Michigan, Wisconsin en Pennsylvania.

Geheel tegen alle verwachtingen in heeft Donald Trump het Witte Huis binnen handbereik. Doordat de Republikein de ene belangrijke swing state na de andere op zijn naam heeft geschreven, is zijn Democratische tegenstander Clinton in het defensief gedrukt.

De avond begon in het voordeel van Trump te kantelen toen hij Ohio op zijn naam kon schrijven. Een uurtje later volgde Florida, daarna North Carolina en vervolgens Iowa.

In nog slechts acht van de vijftig staten is de uitkomst van de verkiezingen nog niet bekend. De uitslag lijkt neer te gaan komen op vier daarvan: Michigan, Wisconsin, Pennsylvania en New Hampshire.

The New York Times, die eerst nog voorspelde dat Clinton een riante kans had om de presidentsverkiezingen te winnen, houdt het er nu op dat de overwinning Trump haast niet meer kan ontgaan.

Trump doet het veel beter dan veel peilingen verwachtten. Michigan kleurt al de hele nacht Republikeins rood en in New Hampshire is het stuivertje-wisselen voor de kandidaten. In swing state Pennsylvania ging Clinton lange tijd aan kop, maar de afgelopen uren haalde haar rivaal haar in.

Nieuwszender Fox voorspelt ook al winst voor Trump in Wisconsin, een staat waar Clinton zo zeker van winst was dat ze er niet eens campagne voerde. Andere omroepen volgden die prognose overigens nog niet.

De kansen van Clinton slonken zienderogen deze nacht. Haar zeges in Virginia (thuisstaat van haar running mate Kaine) en Colorado zijn niet voldoende als ze niet ook Wisconsin en Michigan binnenhaalt. En daar vecht ze voor haar politieke leven.

Ook won ze de strijdstaat Nevada, maar ze doet het veel slechter dan verwacht in Pennsylvania, die ze moet winnen. Aan het begin van de avond gingen de gesprekken juist over welke staten Trump moest winnen als hij een kans wilde maken.

Stuivertje wisselen in Florida: ’too close to call’

9-11-2016

Het is, zoals verwacht, nog niet duidelijk wie de belangrijke swing state Florida wint. Om 02.00 uur Nederlandse tijd sloten de stembureaus in het westen van de staat, een uur eerder was het tellen van de stemmen in het grootste deel van de staat al begonnen.

Inmiddels is volgens CNN al meer dan twee derde van de stemmen geteld in Florida. Clinton en Trump wisselen elkaar af in de voorlopige uitslagen. In kiesmannen van de al wél getelde staten heeft Clinton nu een voorsprong van 44 tegen 40.

Voor Trump wordt het bijzonder moeilijk om de verkiezingen te winnen zonder Florida. Voor Clinton is de staat minder cruciaal, omdat ze in enkele andere staten een comfortabele voorsprong heeft.

Ook in de swing states Ohio en North Carolina is een begin gemaakt met het tellen van de stemmen, daar is de race eveneens nog too close to call. In North Carolina blijven acht stembureaus bovendien langer open, omdat er problemen waren met stemcomputers.

Om 02.00 uur kwamen naast Florida nog vijftien andere staten met voorlopige uitslagen, zoals Pennsylvania en New Hampshire. Ook daar zijn nog geen uitslagen bekend.

Donald Trump nam aan het begin van de avond een voorsprong in kiesmannen. Geen van die uitslagen kwam als een verrassing. Zo won Trump makkelijk de thuisstaat van zijn running mate Mike Pence, Indiana.

In andere staten zijn de verkiezingen spannender. Zo is in Virginia en Georgia nog niet bekend wie heeft gewonnen. Virginia is de thuisstaat van de Democratische vicepresidentskandidaat Tim Kaine.

Aankomende nacht: wat kan je hoe laat verwachten

8-11-2016

Na maanden van warmlopen, gaan de Amerikanen vandaag naar de stembureaus. Wordt het Hillary Clinton of Donald Trump? In de loop van de nacht wordt als het goed is duidelijk wie de volgende president van de Verenigde Staten wordt. Lees hieronder wat je vannacht kan verwachten.

1.00 uur: stembureaus gesloten

In Georgia, Indiana, Kentucky, South Carolina, Vermont en Virginia gaan de stembureaus dicht. Waarschijnlijk is in een aantal staten al meteen duidelijk wie daar heeft gewonnen.

01.30 uur: de eerste swing states

In de eerste belangrijke swing states begint het tellen van de stemmen: North Carolina en Ohio. Ook in West Virginia gaan de stembussen dicht. Die staat gaat zeer waarschijnlijk naar Trump. In de swing states kan het nog even duren voor daar duidelijkheid komt.

02.00 uur: het grote moment

In zeventien staten kan vanaf nu niet meer worden gestemd. Sommige staten zijn niet echt spannend. Zo kan in Alabama, Connecticut, Delaware, Illinois, Maryland, Massachusetts, Mississippi, New Jersey, Oklahoma, Rhode Island, Tennessee en Washington D.C. al meteen een winnaar worden uitgeroepen.

Florida, Maine, Missouri, New Hampshire en Pennsylvania zijn interessanter. Daar zal het erom spannen. Vooral Florida staat in de schijnwerpers: daar staan 29 van de benodigde 270 kiesmannen op het spel. Voor Clinton is het geen grote ramp als ze Florida verliest, maar Trump heeft Florida echt nodig om het Witte Huis in zicht te houden.

02.30 uur: Arkansas

Arkansas is de thuisstaat van Bill Clinton, maar volgens de peilingen is het dit jaar geen Clinton die de buit binnenhaalt, maar Donald Trump.

03.00 uur: een nieuwe golf

Weer sluiten de stembureaus in een groot aantal staten. In vijf staten is het spannend: Arizona, Colorado, Minnesota, New Mexico, Wisconsin. In Michigan en Texas sloten de meeste bureaus om 02:00 uur al, maar de laatste zijn nu ook gesloten.

Ook in Kansas, Louisiana, Nebraska, North Dakota, South Dakota en Wyoming zijn de verkiezingen voorbij. De kans is groot dat deze staten allemaal naar de Republikeinen gaan. Clinton sleept haar thuisstaat New York rond deze tijd in de wacht.

Colorado en New Mexico zijn traditioneel Republikeinse staten, maar de laatste jaren doen de Democraten er goede zaken. Trump hoopt dat hij ze deze verkiezingen weer op zijn naam kan schrijven.

04.00 uur: meer swing states

In Iowa, Montana, Nevada en Utah sluiten de stembureaus. Iowa en Nevada zijn swing states, maar ook het conservatieve Utah kan interessant zijn, omdat Trump daar niet erg populair is.

05.00 uur: de westkust

Vier overwegend Democratische staten kunnen beginnen met het legen van de stembussen: Californië, Hawaii, Oregon en Washington. Met name Californië is een belangrijke staat voor Clinton, goed voor 55 van de benodigde 270 kiesmannen.

Trump krijgt Idaho waarschijnlijk als troostprijs: 4 kiesmannen.

De kans is groot dat rond deze tijd officieel bekend wordt wie de verkiezingen heeft gewonnen. De laatste twee verkiezingen werd Obama rond vijven tot winnaar uitgeroepen.

Mocht je je wekker willen zetten, hou daar dus rekening mee. Het exacte tijdstip is natuurlijk afhankelijk van hoe lang het duurt om de stemmen te tellen.

07.00 uur: de laatste staat

Met Alaska komt er een einde aan de presidentsverkiezingen van dit jaar. De kans is echter groot dat de uitslag in deze staat er niet echt meer toe doet en dat de strijd al is gestreden.

Amerikaanse stembureaus open en direct al lange rijen

8-11-2016

stembureauDe komende uren gaan op steeds meer plaatsen in de Verenigde Staten de stembureaus open voor de presidentsverkiezingen. En de belangstelling lijkt in elk geval op sommige plekken groot: op Twitter stromen de berichten binnen over lange rijen voor de stemlokalen.

In New York kan sinds 12.00 uur Nederlandse tijd worden gestemd. Ook daar moeten mensen soms lang wachten om hun stem te kunnen uitbrengen.

Volgens de media is het er drukker dan bij vorige verkiezingen.

Kiezers in Hawaii zijn het laatst aan de beurt. Daar gaan de stembureaus om 18.00 uur Nederlandse tijd open.

Terugblik op bizarre campagne: hoogte- en dieptepunten

8-11-2016

Niet eerder was de strijd tussen twee Amerikaanse presidentskandidaten zo vuil en chaotisch. Met de Amerikaanse verkiezingsdag komt er een einde aan de genadeloze campagnestrijd tussen Hillary Clinton en Donald Trump.

Gewoonlijk schuwt Melania Trump de publiciteit, maar in de zomer stond de vrouw van Donald in Cleveland op het podium van de Republikeinse conventie. Ze hield er een toespraak die in de eerste uren lovende reacties kreeg. Tot bleek dat haar woorden letterlijk die van Michelle Obama waren – geplagieerd uit de toespraak die zij tijdens de Democratische conventie in 2008 gaf toen haar man Barack Obama voor het eerst kandidaat was. Trumps campagne gaf na een dag toe dat Melania inderdaad geïnspireerd was door Michelle.

Trump-aanhangers zijn ervan overtuigd dat Hillary Clinton strafbare feiten heeft gepleegd door voor haar werkmail als minister een privé-server te gebruiken. Op de Republikeinse conventie begon het publiek te joelen: ‘Lock her up’. Vrij vertaald: ‘Stop haar in de gevangenis’. Het werd al snel een vast onderdeel van Trumps rally’s. Bezoekers wisten precies op welk moment ze welke slogan moesten schreeuwen. Ging het over Spaanstalige immigranten? ‘Build that wall!’, een oproep om een muur te bouwen op de grens met Mexico. Het aanpakken van het politieke moeras in Washington? ‘Drain the swamp!’. Niets werd zo’n hit als ‘Lock her up!’. In een debat zei Trump het recht in Clintons gezicht –  als hij zou beslissen over de Amerikaanse wetten: ‘…zou jij in de gevangenis zitten.’

Zo impopulair als Clinton, zo populair is president Barack Obama – en met hem zijn vrouw Michelle. Het echtpaar heeft zich onvermoeibaar ingezet om Hillary Cinton te steunen, en weet daarbij enthousiasme aan te boren waar Clinton niet bij kan. De toespraak van de first lady op de Democratische conventie in Philadelphia werd deze zomer een regelrechte hit. In latere speeches veegde ze de vloer aan met Donald Trump zonder zijn naam te gebruiken. Clinton citeerde de presidentsvrouw in een debat: ‘When they go low, we go high’ om aan te geven dat ze zich niet tot het niveau van Trump wilde verlagen.

De helft van Trumps aanhangers hoort volgens Clinton in het ‘mandje van sneue types; de racistische, seksistische, homofobe, xenofobe, islamofobe noem maar op’. Haar uitspraken bij een fundraiser vielen niet alleen slecht bij Republikeinen ook Democraten bleken niet te houden van deze manier van politiek bedrijven. Clinton bood later haar excuses aan, maar wellicht tevergeefs. De Trump-aanhangers omarmden de term als geuzennaam en lieten shirts, koffiemokken en petjes drukken met de tekst ‘Team Deplorable’.

Al maanden speculeerden complotdenkers op rechts over de slechte gezondheid van Democratische presidentskandidaat Hillary Clinton. Alle complottheorieën werden op 11 september op hun wenken bediend tijdens de herdenking van de terreuraanslagen van 2001. Op beelden van een ooggetuige is te zien hoe Clinton het evenement in New York vroegtijdig wankelend moet verlaten en ondersteund door haar beveiliger de auto in strompelt. Achteraf blijkt ze een longontsteking te hebben waarvoor haar arts rust voorschreef, een advies dat ze negeerde. Clinton (69) en Trump (70) zijn de oudste potentiële presidenten ooit. Trump laat er zich op voorstaan dat hij kerngezond is en publiceerde een paar regels van zijn huisarts die hem de ‘gezondste president ooit’ noemde.

Het onderwerp waarmee Trump een verkiezing eerder politiek voorsorteerde, zwoor hij dit najaar opeens af. Jarenlang beweerde de miljardair dat Barack Obama niet in de Verenigde Staten geboren was en daarom geen president mocht zijn. De beschuldigingen gingen een eigen leven leiden in de ‘birther-beweging’, die door tegenstanders werd gezien als een racistische ideologie die erop uit was Obama als een buitenstaander af te schilderen. President Obama zag zich gedwongen zijn originele geboorte-akte te publiceren waarop staat dat hij in 1961 in Hawaï is geboren. Trump zette in 2011 vraagtekens bij de authenticiteit van die akte. In september 2016 liet hij zonder uitleg weten: ‘President Barack Obama is geboren in de Verenigde Staten’. Hij voegde er wel aan toe dat de ‘birther’-theorie niet zijn idee was maar dat van Hillary Clinton.

De factcheckers in de Amerikaanse media konden de debatten nauwelijks bijhouden. Drie keer stonden Hillary Clinton en Donald Trump samen op het podium waarbij de vorm daardoor vaak meer aandacht kreeg dan de inhoud: wel of geen hand aan het begin, Trumps gesnuif in de microfoon, de vrouwen in de zaal die Bill Clinton van verkrachting beschuldigden. En dan die keer dat Donald als een stalker achter Hillary aan bleef lopen.

Het Nederlandse Lucky TV, het afsluitende filmpje van DWDD, scoorde een wereldwijde hit met het romantische duet van de twee presidentskandidaten. Zie hieronder.

Terwijl Clinton al in de peilingen aan het zakken was, liet de directeur van de FBI nog eens een bom ontploffen in het mijnenveld van de campagnes. De federale justitiedienst deelde nog geen twee weken voor verkiezingsdag mee dat er e-mails van Hillary Clinton waren gevonden die onderzocht werden. In de zomer had de FBI geadviseerd de voormalig minister niet te vervolgen voor het slordig gebruik van een privé-server voor werkmail. Maar in die conclusie waren niet de mails meegenomen die waren ontdekt op de laptop die Clintons medewerker Huma Abedin had gebruikt. De FBI deed onderzoek naar haar in seksschandalen verwikkelde ex Anthony Weiner die seksuele berichtjes zou hebben gestuurd naar een minderjarige. De FBI concludeerde twee dagen voor 8 november dat er niets nieuws en schokkends in de ontdekte e-mails stond.

Alles wat je moet weten over de Election Day van 8 november

8-11-2016clinton-trump

Na een laatste hectische dag voor de kandidaten is de maandenlange campagne afgesloten. Vandaag is
het woord aan de kiezer. Dit is wat je moet weten om de Amerikaanse verkiezingsdag goed door te komen.

Wat gebeurt er op de verkiezingsdag?

In vijftig staten en in Washington D.C. is het vandaag Election Day – eindelijk. Over een paar uur zijn overal in de VS de stembureaus open. Niet allemaal tegelijk, maar verdeeld over zes tijdzones. Vanaf 18.00 uur Amerikaanse tijd (middernacht in Nederland) sluiten ze weer. In de uren die volgen, druppelen de exitpolls binnen. Later volgen de echte uitslagen.

In welke staten spant het erom?

De spanning is om te snijden, want in de peilingen liggen de kandidaten Hillary Clinton en Donald Trump dicht bij elkaar. Het komt daarom aan op de swing states, staten waarvan nog niet bekend is wie daar op de meeste stemmen kan rekenen. Zo is het nu een nek-aan-nekrace in Nevada, Florida, Arizona en North Carolina en spant het erom in Ohio, Pennsylvania en Michigan.

Volgens de site FiveThirtyEight heeft Clinton weliswaar de beste kansen, maar de afgelopen weken verliepen de peilingen grillig. Tot het derde debat lieten die namelijk een klinkende overwinning voor Clinton zien, maar die marge is inmiddels kleiner geworden.

Hoewel de stembureaus over een paar uur pas opengaan, hebben al zo’n 50 van de 226 miljoen stemgerechtigde Amerikanen gestemd.

Wanneer weten we wie er heeft gewonnen?

Naar verwachting wordt dat in de vroege woensdagochtend duidelijk. Als een van de kandidaten een overduidelijke overwinning boekt, zal de ander zijn verlies toegeven. Zowel Trump als Clinton zullen een speech houden, waarin de een dus de overwinning claimt en de ander de nederlaag erkent.

Maar het kan raar lopen, zoals in 2000. Toen was het verschil tussen de twee kandidaten (George Bush en Al Gore) zo klein, dat lang onduidelijk was wie er echt gewonnen had. Pas na een hertelling van een deel van de stemmen, werd op 12 december definitief vastgesteld dat Bush de winnaar was.

Wat voor strijd ging eraan vooraf?

Zelden ging een presidentiële verkiezingsstrijd er zo fel en onvoorspelbaar aan toe als die tussen Trump en Clinton. Het ging over e-mails, belastingontwijkingen aanranding. En ze beledigden niet alleen elkaar, ze wisten ook hele bevolkingsgroepen tegen zich in het harnas te jagen.

En hoeveel kostte de strijd?

De campagne was duur. Heel duur. Clinton doorbrak de magische grens van maar liefst 1 miljard dollar en is daarmee recordhouder: nog nooit haalde een kandidaat zoveel geld op. Trump daarentegen deed het met een stuk minder.

Waarom wordt er op een dinsdag in november gestemd?

Election Day is altijd op de dinsdag na de eerste maandag van de maand november. Waarom? Omdat Amerika traditioneel overwegend agrarisch was en november een relatief rustige maand was voor landarbeiders. Daarnaast moesten veel mensen naar een stad in de buurt om te stemmen. Door de verkiezingen op dinsdag te plannen, hoefden mensen niet op zondag te reizen.

Gaat het op Election Day alleen om de president?

Nee. Veruit de meeste aandacht gaat naar de presidentsverkiezingen, maar op deze verkiezingsdag wordt er ook gestemd op leden van het Congres en voor tal van wetsvoorstellen, zoals het legaliseren van cannabis.

Eerste stemmen geteld in Amerika, Clinton wint in het plaatsje Dixville Notch

8-11-2016

In de Verenigde Staten is de eerste officiële verkiezingsuitslag bekend. In Dixville Notch (New Hampshire), waar acht stemgerechtigden wonen, werd Clinton de winnaar met vier stemmen. Twee kiezers brachten hun stem uit op Trump.

De overige stemmen gingen naar Gary Johnson van de Libertijnse partij en naar Mitt Romney, die niet meedoet aan de verkiezingen. In de VS is het mogelijk om via een write-in-stem te stemmen op mensen die officieel niet verkiesbaar zijn. Romney nam het in 2012 namens de Republikeinen tevergeefs op tegen Obama.

In Dixville ging het stembureau op 8 november kort na middernacht open. Toen alle acht stemmen binnen waren, werd het bureau gesloten en werden de stemmen geteld.

Een recordaantal Amerikanen heeft vervroegd gestemd voor de presidentsverkiezingen, die vandaag worden gehouden. Het persbureau AP meldt op basis van eigen onderzoek dat het aantal mensen dat nu al zijn stem heeft uitgebracht, waarschijnlijk rond de 50 miljoen uitkomt.

Het gaat om bijna 40 procent van het verwachte totale aantal stemmers. Vier jaar geleden waren er ruim 46 miljoen vroege stemmers, oftewel 35 procent.

In de Verenigde Staten is het heel gebruikelijk om al te stemmen in de weken voorafgaand aan de werkelijke verkiezingsdag. Het systeem is ingevoerd om de opkomst op te krikken.

De nu al uitgebrachte stemmen worden vandaag pas geteld, maar de hoge vroege opkomst wordt gezien als goed nieuws voor de Democratische kandidaat Clinton. Het aantal vroege stemmers nam vooral toe onder latino’s, die doorgaans overwegend Democratisch stemmen.

Springsteen

Clinton en haar Republikeinse tegenstander Trump hebben gisteren nog de hele dag campagne gevoerd in enkele swing states. Zo hield Clinton in Philadelphia (Pennsylvania) een grote manifestatie waar onder anderen president Obama, Bruce Springsteen en Jon Bon Jovi hun steun uitspraken.

Trump was onder meer in Manchester in New Hampshire. “Willen jullie dat Amerika wordt geregeerd door corrupte politici of willen jullie dat Amerika wordt geregeerd door het volk?”, vroeg hij zijn fans retorisch.

Peiling

De laatste grote peiling van het persbureau Reuters en peilingbureau Ipsos States of the Nation wijst op een grote winstkans voor Clinton. Volgens de peilers is de kans dat Trump het onderspit delft 90 procent.

‘Het wordt kiezers in de VS moeilijker gemaakt dan nodig’

8-11-2016

board-of-electionsBij de Board of Elections van New York komen constant telefoontjes binnen. De organisatie is verantwoordelijk voor het goede verloop van de verkiezingen in de staat. Bellers vragen waar ze moeten stemmen en of ze eigenlijk wel geregistreerd staan.

Meestal is dat zo, en volgt er een stembureau en de naam van het kiesdistrict waar de stem uitgebracht moet worden. Maar soms is het niet goed gegaan en dan moet de telefoniste mensen teleurstellen. “Helaas, u staat niet geregistreerd.” Verbazing aan de andere kant van de lijn.

De telefoniste vraagt waar hij zich geregistreerd had – ze controleert het nog een keer, maar blijft erbij: “Het spijt me, maar u bent niet geregistreerd en ik kan nu niks meer voor u doen.” Dan hangt ze op – en pakt direct het volgende telefoontje: “This is the Board of Elections… how may I help you?”

Probleem van registratie

Dat registeren om te mogen stemmen is een van de grote problemen in de Amerikaanse kieswet, vindt Rob Kornblum van NYPIRG. Zijn organisatie probeert het democratische proces te verbeteren – en da’s nog best veel werk. “Op zich is het allemaal wel democratisch”, zegt ie op zijn kantoor in de kelder van de New York Public Library. “Maar het wordt kiezers wel moeilijker gemaakt dan nodig.”

Extra drempels

Als voorbeeld geeft Kornblum dat registreren. Dat is onnodig ingewikkeld vindt hij: “Wie zich in New York online wilde aanmelden als kiezer, kon dat alleen doen met een rijbewijs als identificatie.” Vreemd, want in de kieswet staat inderdaad dat identificatie nodig is, maar wordt nergens gezegd dat dat een rijbewijs moet zijn. “En juist in deze stad heeft bijna de helft van de mensen geen rijbewijs. Da’s dus een drempel.”

Ook mogen mensen in New York alléén vandaag stemmen – early voting kan niet in deze staat. Kornblum: “Inderdaad, dat is nog zo’n drempel.” Volgens Kornblum willen mensen echt wel stemmen. “Als ze eenmaal geregistreerd staan, meldt bijna 90 procent van de New Yorkers zich ook daadwerkelijk bij een stembureau.

Zijn organisatie heeft zich de afgelopen maanden dus gericht op het registreren van kiezers. “Wij vinden eigenlijk dat je automatisch geregistreerd moet worden, als je in New York woont en 18 jaar wordt.”

Maar het gaat niet automatisch en er zijn een aantal fikse hobbels. Dus ligt de opkomst in New York meestal rond de 50 procent, één van de laagste opkomstcijfers in heel Amerika.

Corruptie?

De beste democratie ter wereld? “Misschien niet”, geeft Kornblum toe. “Maar corrupt, zoals Trump beweert, is er zeker ook niet. In elk stembureau staan mensen uit de gemeenschap, je buren, de leerkrachten van je kinderen.” Volgens hem is er is echt geen groot complot vanuit Washington.

Ook bij het tellen van de stemmen zal het niet misgaan, denkt hij: “De stemmachines zijn niet gelinkt aan het internet, dus hacken kan sowieso niet. En fraude bij het tellen kan ook niet, want de stemmachines geven precies aan hoe er gestemd is en dat is allemaal te controleren.”

Rob Kornblum heeft er dus vertrouwen in. Maar hij is ook voorbereid, mocht het toch mis gaan: “Mensen kunnen incidenten op stembureaus melden bij ons. En we hebben een hotline voor mensen die op het laatste moment nog ergens tegenaan lopen.”

Vergeet Trump en Clinton, morgen staat veel meer op het spel

7-11-2016

WASHINGTON - Capitol Hill in Washington DC.

Zullen  de Democraten de meerderheid terug in de Amerikaanse Senaat terug krijgen? Of komt er een einde aan een halve eeuw Republikeinse dominantie in het Amerikaanse Hooggerechtshof? De inwoners van de VS stemmen morgen over veel meer dan alleen over de nieuwe president.

Clinton of Trump, de macht gaat verder dan het Witte Huis. Direct of indirect wordt op Election Day een oordeel geveld over de grootste politieke, wetgevende en rechterlijke machten in het land. Wij leggen je uit hoe het zit.

Te beginnen met het Congres, het federale parlement van Amerika. Dit bestaat uit het Huis van Afgevaardigden (lagerhuis) en de Senaat (hogerhuis). De leden van beide huizen worden rechtstreeks gekozen door het volk.

Aardverschuiving in Senaat

Vooral in de Senaat staat er morgen veel op het spel. De Republikeinen hebben hier de touwtjes in handen, maar de marge is klein. Van de 100 zetels hebben ze er 54. De Democraten staan op 44 en er zijn twee onafhankelijke Senatoren.

Volgens voorspellingen kunnen de Democraten er vijf tot zeven zetels bij krijgen. De kans bestaat dus dat ze de meerderheid en daarmee de macht in de Senaat in handen krijgen. Mocht het tot een gelijkspel komen in zetels, dan is de stem van de vice-president doorslaggevend.

In het Huis van Afgevaardigden wordt minder vuurwerk verwacht. Momenteel heeft de Republikeinse Partij daar een forse meerderheid: 245 van de 435 zetels, 59 meer dan de Democraten. De kans is dus klein dat de Republikeinen het overwicht kwijtraken.

De macht van het Congres

De twee huizen gaan onder meer over het goedkeuren van wetten, de federale financiën, amendementen, het verklaren van oorlog en het innen van belastingen. Ook heeft het de macht om een president af te zetten (impeachment).

De Senaat gaat specifiek over het goedkeuren van de benoeming van hoge functionarissen door de president. Bijvoorbeeld ambassadeurs en leden van het Hooggerechtshof. Juist dit hoogste hof speelt dit jaar een grote rol, want er is een plek vrij.

Het Hooggerechtshof

Al vijftig jaar wordt dit Hof gedomineerd door de Republikeinen. Maar sinds de dood van rechter Antonin Scalia, begin dit jaar, is een van de negen zetels vrij.

Hier kan niet voor worden gestemd. De president kan iemand voordragen en de Senaat benoemt de nieuwe rechter. Tot nu toe werd de voordracht van president Obama steeds tegengehouden door de Republikeinen. Maar daar kan een einde aan komen als die de meerderheid in de Senaat verliezen.

Een benoeming is voor het leven. Door hun keuze voor bepaalde kandidaten kunnen presidenten dus richting geven aan de koers van het Hooggerechtshof: behoudend, of juist meer liberaal.

Ook voor lokale kwesties gaan Amerikanen morgen naar de stembus. Dat varieert van de keuze voor nieuwe burgemeesters en raadsleden tot rechters en schoolbestuurders. In twaalf staten kunnen nieuwe gouverneurs worden gekozen.

Legaliseren cannabis

In nog eens 35 staten wordt een oordeel geveld over wetsvoorstellen. Dat kunnen aanpassingen zijn van reeds bestaande wetten, maar ook nieuwe kwesties zoals het legaliseren van cannabis.

Soms zijn het opvallende voorstellen. Zo wordt in Californië gestemd over het verplichten van het dragen van condooms voor pornoacteurs.