Flag Oregon

Beaver State

Inleiding

Oregon (afk.: OR of Ore.), staat van de Verenigde Staten van Amerika, begrensd door Washington, Idaho, Nevada, Californië en de Grote Oceaan, 251.181 km2, met 2,8 miljoen inw.; hoofdstad: Salem.

Fysische Geografie

Oregon behoort geheel tot het gebied van de grote gebergteketens in het westen van de Verenigde Staten. Tussen de zwaar beboste Coastal Range en de eveneens dichtbeboste Cascade Range strekt zich de vruchtbare Willamette Valley uit. De Cascade Range vormt de westrand van een groot lavaplateau. Dit gebergte is door een grote noord-zuid lopende breuk gescheiden van de rest van het lavaplateau, dat vrijwel het gehele oosten van Oregon omvat. Langs de breuk is een aantal er 1000 m boven uitstekende vulkanen ontstaan, zoals Mount Hood (3584 m; de hoogste berg van de staat). Het plateau gaat in het noordoosten over in de Blue Mountains. Het zuidoosten van de staat behoort tot het Great Basin. De hoofdrivier van Oregon is de Columbia, grensrivier met de staat Washington. De belangrijkste zijrivieren zijn de Willamette (met stuwdammen bij Oregon City en in de zijrivier North Santiam bij Detroit), de Deschutes en de John Day. De in de Columbia uitkomende Snake River vormt deels de grens met Idaho. De Columbia breekt met watervallen via de Cascade Gorge door de Cascaden. In dit gedeelte zijn drie grote stuwdammen (met schutsluizen) aangelegd bij Bonneville, The Dallas en McNary. Stuwmeren in John Day en Snake River zorgen voor energie en irrigatie. In Zuid-Oregon komen kleine rivieren uit in zoutmeren zoals Albert Lake, Summer Lake, Harney Lake en Malheur Lake. Het grote Klamath Lake is niet zout doordat het via de Klamath, door Californië, afwatering naar zee heeft. De vele meren in het zuidelijk deel van de Cascaden zijn veelal kratermeren. Door het reliëf heeft Oregon twee klimaten, de scheiding is de hoge Cascade Range. Het westelijk deel, een derde van de staat, heeft een gematigd zeeklimaat. Het oostelijk deel heeft een continentaal steppeklimaat.

Bevolking

De gemiddelde bevolkingsdichtheid is 11 inw. per km2. Ongeveer 70% van de bevolking woont in steden. De grootste zijn: Portland, Eugene en Salem.

Economie

Oregon is voor bijna de helft bedekt met bos, waarvan het grootste deel wordt geëxploiteerd. De verwerking van bosbouwproducten is de belangrijkste industrie van de staat (houtzagerijen, timmer-, pulp- en papierfabrieken). Na de houtverwerking zijn de belangrijkste industrieën: de voedingsmiddelen-, meubel- en metaalindustrie, uitgeverij en drukkerij, fabricage van metaalwaren, machinerieën, transportbenodigdheden, elektronische en precisie-instrumenten. De Cascaden scheiden Oregon in twee klimaatzones en dientengevolge tevens in twee landbouwgebieden. Ten westen van het gebergte, waar voldoende regen valt, kan vrijwel ieder landbouwgewas dat in de gematigde zone wordt verbouwd, gedijen; de voornaamste producten zijn hier: hooi, aardappelen, fruit (wijnbouw), raaigraszaad, gerst en pepermunt. Voorts melkvee-, pluimvee- en varkenshouderij. Ten oosten van het gebergte is irrigatie noodzakelijk en ligt het accent op tarweverbouw en rundvee- en schapenhouderij. Oregon is de enige staat in de Verenigde Staten die nikkel produceert (mijn in Riddle, in het zuidwesten). Voorts wordt er goud, zilver, koper, lood, kwik, uraanerts, chromiet en grind gewonnen. Ten slotte is de staat een belangrijke visproducent en, met zijn rijke natuurschoon, een belangrijk toeristengebied.

Bezienswaardigheden

In de Cascade Range ligt behalve een aantal nationale bossen het Crater Lake National Park (1902; 52 km2) met een diepblauw kratermeer omgeven door hoge lavakliffen. Op de grens met Idaho ligt Hells Canyon National Recreation Area, met een ontzagwekkend diepe, door de Snake River gevormde kloof. De prachtige kuststrook van Oregon is bezaaid met staatsparken.

Geschiedenis

In 1792 werd de rivier de Columbia ontdekt door kapitein Robert Gray, die met zijn schip de monding binnenvoer. De Amerikanen Lewis en Clark kwamen over land en overwinterden er in 1805/1806. In 1811 vestigden de Amerikanen, die aan de beide ontdekkingen hun bezitsrechten ontleenden, het fort Astoria als centrum van de pelshandel, maar reeds in 1813 moest het fort opgegeven worden; het kwam in handen van Britse pelsjagers. De Verenigde Staten wilden echter ondanks toenemende Britse invloed hun aanspraken niet opgeven. In 1818 werd besloten tot een compromis: voorlopig zou men gezamenlijk het gebied bezetten. Omstreeks 1840 begon echter een grote trek van Amerikaanse kolonisten naar dit gebied langs het Oregon-trial. In het bijzonder vestigden zich vele protestantse zendelingen in Oregon (onder wie beroemde leiders als Jason Lee en Marcus Whitman, welke laatste in 1847 met zijn hele gezin door de Indianen werd vermoord), terwijl ook de vermaarde Vlaamse missionaris pater De Smet hier werkte. In 1846 slaagde de Amerikaanse regering erin een verdrag met Groot-Brittannië te sluiten, waarbij Oregon aan de Verenigde Staten kwam. In 1848 werd het Oregon-territorium georganiseerd, dat het hele gebied tussen de Rocky Mountains en de zee en tussen 42° en 49° N.Br. bevatte. In 1853 werd het Washington-territorium hiervan afgesplitst. Oregon werd als staat in de Unie opgenomen in 1859. De snelle toevloed van immigranten veroorzaakte tal van oorlogen met de Indianen; de laatste was die van de Nez Percés in 1877. In de politieke ontwikkeling heeft Oregon in het begin van de 20ste eeuw vooraan gestaan; als eerste staat in Amerika voerde het allerlei zeer democratische maatregelen door, tezamen het zgn. Oregon-systeem genoemd.