Inleiding
North Carolina (afk.:NC of N. Car.), staat van de Verenigde Staten van Amerika, 133.783 km2, met 6,6 miljoen inw.; hoofdstad: Raleigh.
Fysische Geografie
Talrijke diepe inhammen bepalen de kustlijn van de staat; daarvoor liggen uitgestrekte lagunes. In het noordoosten ligt de Great Dismal Swamp, die zich tot in Virginia uitstrekt; dit moerasgebied is gedeeltelijk drooggelegd. Achter de kustvlakte strekt zich het Piedmont Plateau uit, een golvend gebied van 60 tot 500 m hoogte. Het westelijk deel van de staat bestaat uit een berglandschap (Blue Ridge Mountains, Great Smoky Mountains, beide onderdeel van de Appalachen), dat naar de grens met Tennessee toe steeds in hoogte toeneemt. Mount Mitchell (2037 m) vormt niet alleen het hoogste punt van North Carolina, maar van het gehele oosten van de Verenigde Staten. De meeste rivieren stromen naar de Atlantische Oceaan; enkele op de Blue Ridge Mountains ontspringende rivieren behoren tot het stroomgebied van de Mississippi. Het oosten van North Carolina heeft een zeeklimaat; in het zuidoosten zelfs van het subtropische type. Een landklimaat, evenwel zonder de buitensporige temperatuurverschillen van het middenwesten van de Verenigde Staten, heerst in het westen. De meeste neerslag valt in het westen, aan de oosthellingen van de Appalachen. In het kustgebied komen subtropische stormen voor.
Bevolking
De gemiddelde bevolkingsdichtheid bedraagt 48 inw. per km2. Van de bevolking woont ca. 50% in de stedelijke gebieden. De grootste steden zijn: Charlotte, Greensboro, Raleigh en Winston-Salem.
Economie
In North Carolina, van oudsher een landbouwstaat, is de industrie na 1945 sterk ontwikkeld. De voornaamste industrieproducten zijn textielproducten en sigaretten. Voorts o.m. voedingsmiddelen-, houtverwerkende, chemische en elektronica-industrie. Tabak is veruit het belangrijkste landbouwproduct (North Carolina produceert 40% van alle tabak in de Verenigde Staten). De veeteelt (varkens, pluimvee; zuivelproducten) neemt voorts een belangrijke plaats in. Ten slotte zijn er bosbouw (timmerhout, houtpulp, papier, multiplex) en mijnbouw (steen, zand, grind, fosfaat, mica). De laatste decennia zijn ook overheidsinstellingen, de handel en financiële diensten in toenemende mate van belang voor de economie. Daarnaast hebben zich talloze instituten op het gebied van onderzoek en ontwikkeling gevestigd, m.n. in het gebied dat thans bekend staat als het Research Triangle Park, een driehoek die wordt gevormd door de steden Chapel Hill, Durham en Raleigh.
Bezienswaardigheden
De belangrijkste recreatiegebieden zijn de stranden en de bergstreken, o.a. het Great Smoky Mountains National Park (deels in Tennessee). Behalve dit en de Cape Lookout en Cape Hatteras National Seashores telt de staat diverse zgn. State Parks en beschermde bosgebieden. Van historisch belang zijn o.m. Fort Raleigh op Roanoke Island, de eerste Engelse nederzetting in Noord-Amerika, het Wright Brothers National Memorial bij Kitty Hawk en diverse lokaties die herinneren aan de Vrijheidsoorlog en de Burgeroorlog.
Geschiedenis
Het gebied werd reeds in 1524 bezocht door Verrazano, in 1540 door Hernan(do) de Soto, maar definitief gekoloniseerd door de Engelsen. In 1585 stichtte Walter Raleigh de eerste Engelse kolonie in Amerika op Roanoke Island en in 1587 een tweede, die beide mislukten. Maar vanuit Virginia werd het gebied bevolkt vanaf 1622 en in 1629 kreeg het een eigen charter van koning Karel I, naar wie het land werd genoemd. Lange tijd bleef de situatie moeilijk, vooral door de oorlogen met de Indianen (Tusacarora-oorlog, 1711–1713), maar uitgebreide immigratie van Schotten en Duitsers bracht een zekere bloei in de 18de eeuw. Het gebied had een actief aandeel aan de Amerikaanse Vrijheidsoorlog tegen Engeland en was in 1789 de 12de van de staten die de Unie oprichtten. In datzelfde jaar stond North Carolina zijn westelijke gebieden af; hieruit werd het territorium (later de staat) Tennessee gevormd. In de Amerikaanse Burgeroorlog stond het wegens zijn slavernij aan de kant van het Zuiden. Het herstelde zich sneller dan andere gebieden van de gevolgen van laatstgenoemde oorlog en werd een van de meest vooruitstrevende staten van het zuiden.