verkiezingen-amerika-2016

Update: 19:00

Het liveblog is gesloten.

Update: 18:32

Barack Obama spreekt het volk toe na de overwinning van Trump (Foto: AFP)

Update: 18:26

Speech Obama:

“Ik heb Trump gisteravond gesproken om hem te feliciteren. Hij komt morgen naar het Witte Huis om een succesvolle overgang van de macht mogelijk te maken.”

“Het is duidelijk dat er verschillen tussen ons zijn. Maar in 2008 waren George Bush en ik ook heel verschillend, maar ook het team van Bush hielp volop mee om een goede overgang mogelijk te maken.”

“Het presidentschap is immers groter dan wij. Mijn team zal dan ook meewerken om een vredige transitie mogelijk te maken. Een vredige overgang van de macht is een van de pilaren van onze democratie.”
“Ik heb ook gesproken met Clinton. Ik kan niet trotser op haar zijn. Ze was een geweldige first lady en minister van buitenlandse zaken. Haar kandidatuur voor het presidentschap was historisch en is een boodschap aan onze dochters.”

Update: 18:08

Over enkele momenten zal ook Obama voor het eerst publiek reageren op de uitslag van de presidentsverkiezingen.

Update: 17:41

Clinton krijgt een staande ovatie bij haar binnenkomst: “Thank you all very much”.

“Ik hoop dat Trump een succesvolle president wordt voor alle Amerikanen”, aldus Clinton. “Dit is niet waar we zo hard voor gewerkt hebben. Ik voel trots en genoegen voor deze campagne die we samen hebben gebouwd. Jullie vertegenwoordigen het beste van Amerika. Jullie kandidaat zijn was een van grootste voorrechten in mijn leven.”

Volgens Clinton is het land meer verdeeld dan ze dacht. “Maar ik blijf geloven in Amerika. We gunnen Trump een open vizier bij zijn presidentschap. We moeten een vredige overdracht van de macht bewerkstelligen. Daarbij is het principe dat we allemaal gelijk zijn. We moeten onze waarden blijven verdedigen.”

Clinton erkende dat het verlies pijn deed, maar ze zegt met Trump samen te willen werken. “Vechten voor wat goed is maakt het het waard”, aldus de verliezer.

“Ik geloof nog steeds dat, als we samen blijven werken, onze beste dagen nog altijd voor ons liggen”.

Update: 17:35

‘Running mate’ Tim Kaine introduceert nu Hillary Clinton: “We zijn zo trots op haar”. Hij wijst er op dat Clinton ondanks haar verlies wel in totaal meer stemmen haalde dan Trump. “Haar loyaliteit en toewijding is ongekend”, aldus Kaine.

Update: 17:33

De voormalige opponent van Barack Obama om het presidentschap, John McCain, feliciteert Trump.

Update: 17:26

Trump wordt pas in januari officieel president, maar zal volgens de verslaggevers van CNN al per direct door de inlichtingendiensten van alles op de hoogte gehouden worden. Hij zal nu al dezelfde informatiepositie hebben als de zittende president Obama.

Update: 17:20

De voorzitter van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden Paul Ryan spreekt momenteel de pers toe: “Trump heeft de politiek op zijn kop gezet. We zullen hand in hand werken aan een verenigd land.”

Ryan: “Trump hoorde de stemmen die de anderen niet hoorden”.

Hij laat verder weten uit te zien naar de samenwerking met Trump.

Update: 17:07

Voormalig president George H.W. Bush heeft zojuist met Trump gebeld om hem te feliciteren met zijn overwinning, meldt CNN.

Update: 16:31

De speech van Hillary Clinton waarbij zij haar nederlaag zal erkennen staat gepland voor 16.30 uur (Nederlandse tijd), maar ze lijkt wat vertraagd.

Update: 16:30

VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon hoopt dat Donald Trump “de banden van internationale samenwerking zal versterken” en beschreef Hillary Clinton woensdag als “een krachtig symbool van ‘empowerment’ van vrouwen.”

“In de nasleep van een zwaarbevochten en verdeelde campagne is het waard te herinneren dat de eenheid in diversiteit van de Verenigde Staten één van de grootste krachten van het land is”, stelt hij. “Ik moedig de Amerikanen aan hier trouw aan te blijven.”

Update: 16:01

Het hoofd van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) heeft Donald Trump gefeliciteerd met zijn overwinning. “Het Amerikaanse leiderschap in de wereldeconomie en het multilaterale handelssysteem blijft van essentieel belang”, zo benadrukte hij.

Update: 15:24

De verkiezingsuitslag voor Minnesota lijkt eindelijk bekend: winst voor Hillary Clinton.

Update: 15:14

Zoals aangekondigd gaat in Cuba een vijfdaagse militaire oefening van start na de verkiezing van Donald Trump. Het land wil zich voorbereiden op eventuele militaire aanvallen vanuit de VS.

Update: 15:04

De speech van Hillary Clinton is een uur verlaat. Ze zal om 16.30 uur Nederlandse tijd reageren op de verkiezingsuitslag.

Update: 14:52

De Mexicaanse minister van Buitenlandse Zaken zal in de komende dagen contact opnemen met het team van Donald Trump.

Update: 14:37

De Mexicaanse president Pena Nieto denkt dat band tussen de VS en Mexico onverminderd hecht blijft en hij vertrouwt op “wederzijds respect” bij de samenwerking.

Update: 14:24

Ook EU-president Donald Tusk komt omstreeks 15.00 uur met een verklaring.

Update: 14:18

De koning van Saudi-Arabië hoopt dat de verkiezing van Trump stabiliteit brengt in het Midden-Oosten.

Update: 14:15

Ook aan de andere kant van de VS, in Pennsylvania, protesteren boze Clinton-aanhangers tegen de verkiezingsuitslag.

Update: 14:10

De Europese ministers van Buitenlandse Zaken praten aanstaande zondag over de verkiezing van Donald Trump.

Update: 13:58

Hillary Clinton zal om 15.30 uur Nederlandse tijd reageren op de verkiezingsuitslag.

Update: 13:50

De Oekraïense president Petro Porosjenko hoopt dat zijn land ook met Donald Trump als president kan rekenen op de steun van Amerika in het conflict met Rusland.

Update: 13:44

ANP:  In meerdere steden in de Amerikaanse staat Californië zijn tegenstanders van Donald Trump de straat opgegaan, nadat duidelijk was geworden dat de Republikein de presidentsverkiezingen heeft gewonnen. In Los Angeles betoogden circa 1500 mensen woensdagmorgen (plaatselijke tijd) bij de campus van de universiteit UCLA.

Update: 13:35

“Canada heeft geen belangrijkere vriend, partner en bondgenoot van de VS. We kijken er naar uit om nauw met Trump samen te werken,” aldus de Canadese premier.

Update: 13:32

Ook de Canadese premier Justin Trudeau feliciteert Donald Trump.

Update: 13:13

President Obama geeft later vandaag een toespraak. Obama belde zowel met Donald Trump als met Hillary Clinton, aldus een persbericht van het Witte Huis.

Update: 13:07

Volgens CNN heeft Donald Trump deze week een ontmoeting met president Obama.

Update: 13:03

Inmiddels staat Hillary Clinton met slechts een paar duizend stemmen voor in de strijd om de ‘popular vote’, waarbij het gaat om het absoluut aantal stemmen.

Update: 12:39

Het Vaticaan wenst Donald Trump veel succes bij zijn presidentschap. “We bidden dat God hem verlicht en bijstaat.”

Update: 12:31

Greenpeace reageert teleurgesteld op de overwinning van Trump: : “Ons medeleven gaan uit naar de miljoenen mensen die hebben gestemd tegen haat en discriminatie en nu moeten accepteren dat Donald Trump de nieuwe president van de Verenigde Staten is. Deze man ontkent klimaatverandering en wil het Parijs-akkoord openbreken. Desondanks gaan Greenpeace en miljoenen mensen wereldwijd door met hun strijd tegen klimaatverandering en mensenrechtenschendingen.”

Update: 12:22

In Oakland gingen tientallen mensen de straat op na de verkiezing van Trump:

Update: 12:20

In steden aan de Amerikaanse westkust zijn tientallen Clinton-aanhangers de straat opgegaan nadat de verkiezingsuitslag bekend werd.

Update: 12:16

De Taliban roepen de nieuwe president op de Amerikaanse troepen zo snel mogelijk terug te trekken uit Afghanistan.

Update: 12:15

De Chinese president Xi Jinping heeft Donald Trump via de telefoon gefeliciteerd.

Update: 12:13

De Duitse bondskanselier Angela Merkel zegt dat een goede relatie met de VS een spil blijft in het buitenlandbeleid.

Update: 12:00

Israëlisch premier Netanyahu is verheugd met de verkiezing van Trump. Hij zegt dat de banden tussen Israël en de VS beter zullen worden ooit.

Update: 11:49

“De overwinning van Trump is het begin van een tijdperk van onzekerheid,” aldus de Franse president Hollande.

Update: 11:32

De Britse Minister van Buitenlandse Zaken gelooft “heilig in het belang van een goede Brits-Amerikaanse relatie”, en hij heeft er vertrouwen in dat die wordt voortgezet.

Update: 11:25

Volgens de campagneleider van Trump heeft de nieuwe president een “geweldig gesprek” gehad met Barack Obama, die Trump per telefoon feliciteerde.

Update: 11:07

Melania Trump, de derde vrouw van Donald Trump, is geboren in Slovenië, spreekt vijf talen en heeft een indrukwekkende modellencarrière achter de rug. Vanaf januari is ze de First Lady van de Verenigde Staten.

Update: 10:58

Minister-president Mark Rutte heeft via RTL gereageerd op het verkiezingsnieuws. Hij heeft Trump gefeliciteerd met de uitslag en zegt “zeer gemotiveerd” te zijn  “om deze samenwerking tot een succes te maken”.

Update: 10:54

Een Duitse krant was vanmorgen iets te voorbarig met de verkiezingsuitslag:

Update: 10:49

Het merendeel van de Clintonstemmers is tussen de 18 en 44 jaar. Trump-stemmers zijn veelal tussen de 45 en 65 of ouder.

Update: 10:47

Wat weten we tot nu toe over het stemgedrag van Amerikanen?
  • Van de Clinton-stemmers is 41% man, en 54% vrouw, aldus CNN.
  • Onder Trump-stemmers is 53% man en 42% vrouw.

Update: 10:45

Ondertussen wordt nog gewacht op de uitslag van drie staten: New Hampshire, Minnesota en Michigan. Aan de overwinning van Trump zal dat niks meer veranderen.

Update: 10:43

Nu zo’n 90 procent van de stemmen is geteld lijkt Trump ook af te stevenen op de ‘popular vote’, wat wil zeggen dat de meesten mensen op hem hebben gestemd.

Update: 10:39

De Turkse president Erdogan hoopt dat het Midden-Oosten zal profiteren van de verkiezing van Trump.

Update: 10:37

De Egyptische president Sisi claimt dat hij de eerste is die Donald Trump vanmorgen heeft gefeliciteerd.

Update: 10:35

De Britse premier Theresa May laat weten uit te kijken naar de samenwerking met Donald Trump als president.

Update: 10:34

De Duitse vice-bondskanselier  Sigmar Gabriel noemt Trump in een reactie “het gezicht van een nieuwe autoritaire beweging”.

Update: 10:25

De Mexicaanse peso beleeft zijn grootste koersval in 22 jaar na de verkiezing van Trump, die tijdens zijn campagne zei het vrijhandelsverdrag met Mexico te willen terugdraaien.

Update: 10:23

De rechts-populistische partijen in Europa zijn blij met de winst van Trump. Leiders van het Franse Front National, de Britse UKIP, de Oostenrijkse FPÖ en De PVV van Geert Wilders haastten zich om hun felicitaties aan Trump over te brengen.

Update: 10:15

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken hoopt dat Donald Trump zich zal houden aan internationale afspraken.

Update: 10:10

De Europese Unie nodigt Donald Trump uit om zo snel mogelijk naar Europa te komen tijdens een Europees-Amerikaanse top.

Update: 10:00

Chef van de NAVO Jens Stoltenberg kijkt uit naar een ontmoeting met Donald Trump en nodigt de nieuwe president uit voor de NAVO-top in Brussel in 2017.

Update: 09:51

Minister van Buitenlandse Zaken Bert Koenders roept op om Donald Trump te “beoordelen op zijn daden”.

Update: 09:48

De Turkse premier Yildirim denkt dat een nieuwe bladzijde begint in de relatie met VS, en hoopt op een uitlevering van geestelijk leider Fethullah Gülen.

Update: 09:45

President Poetin heeft in een telegram laten weten dat hij hoopt op een goede samenwerking met de VS.

Update: 09:43

Volgens Reuters houdt Clinton woensdagmorgen (lokale tijd) een toespraak.

Update: 09:38

Donald Trump betreedt met zijn vrouw en kinderen het podium tijdens zijn overwinningsspeech.

Update: 09:34

De verkiezing van Trump zorgt in de Tweede Kamer voor onzekerheid.

Update: 09:32

Ook Brexit-campagneleider Nigel Farage heeft Donald Trump gefeliciteerd.

Update: 09:31

De Duitse minister van Justitie heeft op Twitter gezegd dat de “wereld niet zal vergaan” nu Trump is gekozen, maar hij denkt dat “de dingen gekker zullen worden”.

Update: 09:25

De Maleisische premier Najib Razak heeft Trump gefeliciteerd. Volgens hem hebben Amerikanen die willen dat hun land zich minder met het buitenland bemoeit gisteren hun stem laten horen.

Update: 09:22

De voorzitter van het Russische parlement gelooft in een meer constructieve dialoog met de VS nu Trump is verkozen.

Update: 09:21

Volgens voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Paul Ryan markeert de verkiezing van Trump een afwijzing van  progressievere stemmen binnen de Republikeinse partij.

Update: 09:19

Felicitaties uit het buitenland aan Donald Trump komen ondertussen binnen. De Filipijnse president Duterte hoopt op een goede samenwerking met de VS.

Update: 09:16

Ondertussen opent de beurs in Amsterdam fors lager: De Amsterdamse beurs opende woensdag scherp lager. Beleggers reageren geschrokken op de verkiezing van Donald Trump tot de komende president van de Verenigde Staten. Ook de andere graadmeters in Europa kleurden donkerrood.

Update: 09:14

Trump heeft in zijn overwinningsspeech niets gezegd over de muur die hij wilde bouwen aan de zuidgrens van de Verenigde Staten en waarover hij veelvuldig sprak tijdens zijn campagne.

Update: 09:05

“Ik hou van dit land.” En daarmee geeft Trump het woord weer terug aan Pence. Zijn aanhangers roepen U.S.A.! U.S.A.! U.S.A.!

Update: 09:04

Trump belooft zijn aanhangers niet in de steek te laten. “Hopelijk zullen jullie na twee, vier of zelfs acht jaar zeggen dat jullie trots waren om hier aan mee te werken.”

Update: 09:01

Ook verschillende partijprominenten die Trump steunden worden bedankt. Het gaat onder meer om voormalig burgemeester Rudy Giuliani, senator Jeff Sessions, partijleider Reince Priebus en Ben Carson, die door Trump werd verslagen in de strijd om de Republikeinse nominatie.

Update: 08:57

Trump lijkt af te sluiten. Hij bedankt zijn familieleden en campagnemedewerkers, die samen met hem op het podium staan. “Ik hou van jullie en ik bedank jullie”, zegt hij. “Dit was zwaar.”

Update: 08:56

“Ik wil de wereldgemeenschap vertellen dat, hoewel we de belangen van Amerika altijd eerst zullen plaatsen, we eerlijk met iedereen om zullen gaan.” Trump lijkt de zenuwen van de internationale gemeenschap te willen minderen. In de campagne sprak hij zich fel uit tegen de overheden van onder meer China en Mexico.

Update: 08:55

Trump belooft ook om beter te zorgen voor veteranen, en om de economie twee keer zo snel te doen groeien. “Tegelijk zullen wij met alle landen overweg kunnen die bereid zijn om met ons samen te werken.”

Update: 08:54

Hij is hier om het volk te dienen, zegt Trump. Hij wil de Amerikaanse droom nieuw leven in blazen. “Het wordt prachtig. Elke Amerikaan zal de kans krijgen om zijn volledige potentieel waar te maken. De vergeten mannen en vrouwen zullen niet meer vergeten zijn.”

Update: 08:52

“Ik beloof dat ik president van alle Amerikanen zal zijn”, zegt Trump. Hij komt veel milder over dan tijdens de campagne. Trump roept zijn aanhangers op om te helpen bij het verenigen van het land.

Update: 08:51

Donald Trump vertelt dat Hillary Clinton heeft gebeld om hem te feliciteren. Hij heeft haar teruggefeliciteerd met de zware campagne. “We hebben lang en hard gevochten en we zijn haar veel dankbaarheid verschuldigd.” Volgens Trump moeten “de wonden van de verdeeldheid” worden geheeld. “Het is tijd voor ons om samen te komen als één gemeenschappelijk volk.”

Update: 08:50

Donald Trump begint zijn speech. Kijk live op NOS:

Update: 08:47

Pence bedankt God en zijn familie. “En ik ben vooral dankbaar aan onze toekomstige president, die Amerika weer geweldig zal maken.” Daarmee introduceert hij Donald Trump, die het podium op komt.

Update: 08:46

Vicepresidentskandidaat Mike Pence spreekt nu op het hoofdkwartier van Trump. “Het Amerikaanse volk heeft gesproken en het Amerikaanse volk heeft zijn nieuwe kampioen verkozen.”

Update: 08:40

Ook CNN meldt nu dat Hillary Clinton in een telefoongesprek met Donald Trump haar verlies heeft erkend. Naar verwachting zal Trump zometeen zijn overwinningsspeech geven.

Update: 08:34

In de tussenstanden van AP heeft Trump nu 276 kiesmannen, een meerderheid. Clinton heeft 218 kiesmannen en er moeten er nog 44 worden verdeeld.

Update: 08:33

DONALD TRUMP WINT DE VERKIEZINGEN, MELDT PERSBUREAU AP.

Update: 08:30

CNN roept Trump uit tot winnaar van Wisconsin. Volgens de nieuwszender staat Trump nu op 257 kiesmannen. In tegenstelling tot andere media heeft CNN nog geen winnaar voorspeld in Pennsylvania (20 kiesmannen). Volgens persbureau AP wint Trump daar ook.

Update: 08:18

Ondertussen stelt CNN dat Trump arriveert bij het hoofdkwartier van zijn campagne.

Update: 08:17

John Podesta, campagneleider van Clinton: “We zijn zo trots op jullie. En we zijn zo trots op haar. Ze heeft het geweldig gedaan en ze is nog niet klaar. Dus bedankt dat jullie er voor haar zijn, zij is er altijd voor jullie geweest […].

Update: 08:06

Het hoofd van de Clinton-campagne stelt dat de race nog niet is gelopen. Hij roept de achterban van Clinton op te gaan slapen en te wachten tot alle stemmen zijn geteld.

Update: 08:01

Clinton wint Maine, for what it’s worth.

Update: 08:00

Het hoofd van de Clinton-campagne zal op korte termijn een toespraak houden op het hoofdkwartier van de campagne, meldt CNN.

Update: 07:53

Dit is wat er gebeurt als je een democratie hebt, concludeert de Chinese staatsomroep Xinhua.

Update: 07:45

Volgens NBC zal Trump het land pas toespreken als de grote Amerikaanse televisiezenders hem tot president hebben uitgeroepen.

Update: 07:40

Volgens persbureau AP wint Trump in Pennsylvania. Als dat inderdaad het geval is, dan is hij president.

Update: 07:24

Het ziet er naar uit dat de Verenigde Staten straks een Republikeinse president hebben, en een door de Republikeinen gedomineerd Congres. De kans is groot dat ook het Hooggerechtshof door conservatieve rechters gedomineerd zal worden.

Update: 07:19

Republikeinen behouden de meerderheid in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden.

Update: 06:40

In de volgende staten is nog geen winnaar uitgeroepen: Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, Minnesota, Arizona, New Hampshire, Maine, en Alaska.

Update: 06:18

De Libertarische kandidaat Gary Johnson heeft tot nu toe meer dan 3,3 miljoen stemmen gekregen. Sinds 1996 haalde een onafhankelijke kandidaat niet zo veel stemmen.

Update: 06:01

In het Clinton-kamp heerst verslagenheid. Bekijk livebeelden van het campagnehoofdkwartier van Clinton. In het kamp van Trump wordt gejuicht; livebeelden.

Update: 05:50

Donald Trump wint in Georgia en Iowa, melden Amerikaanse media.

Update: 05:49

De toonaangevende Nikkei-index in Tokio daalde ruim 4 procent. Een overwinning van Trump wordt door de financiële markten en economen gezien als slecht nieuws voor onder meer de wereldhandel.

Update: 05:47

Een update met betrekking tot de schutter die eerder op de avond een man doodde in de buurt van een stembureau bij Los Angeles: hij is dood aangetroffen in een huis vlakbij de plaats delict. Volgens de politie had het incident niets te maken met de stembusgang.

Update: 05:45

ANP: De mogelijke overwinning van Donald Trump in de strijd om het Witte Huis lijkt veel Amerikanen angstig te stemmen: de website van de Canadese immigratiedienst was gedurende de avond meerdere keren onbereikbaar.

Update: 05:41

Samenvattend: Trump heeft boven verwachting gepresteerd in cruciale swing states als Florida, Ohio, North Carolina en Wisconsin. Clintons kansen zijn verpulverd: ze moet Pennsylvania en Michigan winnen om president te worden, maar in Michigan ligt ze achter op Trump.

Update: 05:13

Fox roept Trump uit tot winnaar in Utah (6 kiesmannen).

Update: 05:02

Clinton wint geheel volgens de verwachtingen Californië (55 kiesmannen). Trump wint Idaho (4 kiesmannen).

Update: 04:53

Trump wint in Florida, de hoofdprijs onder de swing states, meldt AP.

Update: 04:50

Donald Trump wint volgens Fox News in North Carolina, een van de cruciale swing states (15 kiesmannen). Eerder won hij al de belangrijke swing state Ohio (18 kiesmannen).

Update: 04:38

Hillary Clinton wint in Colorado volgens NBC (9 kiesmannen), maar de kansen dat ze het Witte Huis haalt, zijn klein geworden. The New York Times geeft Trump 88 procent kans dat hij president wordt.

Update: 04:26

NBC News en CNN roepen Donald Trump uit tot winnaar in Ohio, een van de cruciale swing states. Ook in andere cruciale staten ligt Trump voor op Clinton: hij heeft een ruime voorsprong in Michigan (49,9 tegen 44,9 procent, 30 procent geteld), Wisconsin (48,4 tegen 46,4 procent, 42 procent geteld) en North Carolina (50,4 tegen 46,9 procent, 84 procent geteld).

Update: 04:05

Fox roept Clinton uit tot winnaar in Virginia, met 13 kiesmannen een belangrijke swing state. Ze wint ook in New Mexico, meldt MSNBC.

Update: 04:02

Trump wint de drie kiesmannen van Montana, meldt CNN.

Update: 03:56

Ondertussen doet Trump het goed in een aantal cruciale swing states. Trump ligt vóór in North Carolina (50 tegen 47,3 procent – 80 procent geteld), en in Ohio (53,1 tegen 42,5 procent, 65 procent geteld). Daarnaast heeft Trump een voorsprong in Wisconsin, Michigan en New Hampshire, waar meer dan 20 procent van de stemmen zijn geteld. In Florida is 95 procent van de stemmen geteld, en Trump staat ook daar voor: 49 tegen 47,8 procent.

Update: 03:41

Paul Ryan, de voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, is herverkozen als vertegenwoordiger namens de staat Wisconsin.

Update: 03:31

The New York Times concludeerde aan het begin van de avond dat Hillary Clinton 84 procent kans had om president te worden. Nu stelt de krant dat Trump 53 procent kans heeft op het Witte Huis.

Update: 03:03

Clinton wint zoals verwacht in haar thuisstaat New York, meldt CNN. Donald Trump wint in Texas, Wyoming, South Dakota en North Dakota, meldt ABC.

Update: 03:00

Van de staten waar nu de stembussen sluiten, zijn vooral Arizona, Wisconsin en Michigan belangrijk. Clinton wil Arizona, een Republikeinse staat, winnen. Michigan en Wisconsin zijn normaal gesproken Democratische staten, maar Trump heeft er veel campagne gevoerd.

Update: 02:57

Om 03.00 uur sluiten de stembussen in New York, Nebraska, Colorado, Louisiana, New Mexico, Texas, Arizona, Wisconsin en Wyoming. Ook gaan de laatste stembussen dicht in Michigan, North Dakota en South Dakota.

Update: 02:43

De Republikeinen behouden de meerderheid in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Het Huis vormt samen met de Senaat het Amerikaanse Congres.

Update: 02:36

Clinton ligt voor in twee belangrijke swing states: Ohio (32 procent geteld: 50,3 tegen 46 procent) en North Carolina (59 procent geteld: 50,4 tegen 47,1 procent).

Update: 02:31

Trump wint in South Carolina (9 kiesmannen) en Alabama (9 kiesmannen). In Florida blijft het een nek-aan-nek-race, met 91 procent van de stemmen geteld.

Update: 02:09

In Florida wordt doorgeteld: 82 procent van de stemmen is binnen en Clinton heeft een nipte voorsprong: 49,2 tegen 47,8 procent.

Update: 02:03

CNN voorspelt op basis van de reeds getelde stemmen en berekeningen dat Clinton wint in Illinois, New Jersey, Massachusetts, Maryland, Rhode Island, Delaware, en D.C. Dat ligt in de lijn der verwachting.

Trump wint zoals verwacht in Oklahoma, Tennessee, Mississippi.

Update: 01:56

Over 5 minuten gaan de laatste stembussen dicht in Florida. Ook sluiten de stemlokalen in de belangrijke staat Pennsylvania (20 kiesmannen). In een groot deel van Michigan (16 kiesmannen) gaan de stembussen dicht, net als in een groot deel van Texas. Trump hoopt op een stunt in Michigan.

Update: 01:55

In Florida is het ondertussen erg spannend: 55 procent van de stemmen is geteld en Trump ligt voor: 49,7 tegen 47,4 procent voor Clinton.

Update: 01:39

In North Carolina sloten de stembussen vijf minuten geleden, maar in Durham mag vanwege computerproblemen nog iets langer worden gestemd.

Update: 01:32

CNN roept Trump tot winnaar uit in West Virginia (5 kiesmannen). De belangrijke swing states Ohio en North Carolina zijn nog niet te voorspellen.

Update: 01:22

Over 8 minuten sluiten de stembussen in twee heel belangrijke swing states: Ohio en North Carolina, respectievelijk 18 en 15 kiesmannen.

Update: 01:05

Volgens de modellen van CNN wint Clinton zoals verwacht in de Democratische staat Vermont. Trump wint zoals verwacht in Kentucky en Indiana. De andere staten, waaronder de belangrijke swing state Virginia, kunnen nog niet voorspeld worden.

Update: 00:55

Een update over de schietpartij in de buurt van een stembureau bij Los Angeles: één persoon is overleden, drie mensen raakten gewond. Volgens een journalist van de LA Times schoot een man meerdere kogels in de richting van agenten.

Update: 00:49

Nog een kwartier en dan sluiten stembussen in de volgende staten: Georgia, New Hampshire, South Carolina, Vermont en Virginia. Ook sluit een groot deel van de stembussen in Florida, en de laatste stemlokalen in Kentucky en Indiana gaan dicht.

Update: 00:32

CNN brengt alvast de eerste exitpolls van Kentucky en Indiana. In beide staten ligt Trump, zoals verwacht, ruim voor.

Update: 00:24

In Azusa, bij Los Angeles, is een stembureau gesloten vanwege een schietpartij in de buurt. Vier mensen zijn gewond geraakt en scholen zijn gesloten.

Update: 00:06

Een groot deel van de stembussen in Kentucky en Indiana is gesloten. Beide staten gaan naar alle waarschijnlijkheid naar Trump

Update: 23:59

In Durham, in de belangrijke swing state North Carolina, worden problemen gemeld met de software van stemcomputers. Daarom is besloten om over te stappen op schriftelijk stemmen. De lokale kiesraad vraagt de rechter nu of de stembussen langer open mogen blijven vanwege de opgelopen vertraging.

Update: 23:36

Nog een half uur tot de eerste stembussen sluiten aan de Oostkust. Om 01.00 uur gaan de stembussen in een groot deel van Florida dicht, net als in ‘swing states’ New Hampshire en Virginia. The New York Times heeft een handig overzicht van de sluitingstijden per staat.

Update: 23:28

Trump sprak eerder over problemen met stemmachines “in het hele land [country]”, maar hij bedoelde in een ‘county’ (gemeente) in Utah.

Update: 23:15

CNN publiceerde zojuist al wat ‘exitpolls’ op basis van interviews met Amerikaanse kiezers die vervroegd hun stem uitbrachten. De resultaten zeggen weinig over de verwachte uitslag.

Update: 23:02

De eerste stembussen aan de Oostkust sluiten over iets minder dan een uur. Dan sluiten de meeste stembussen in de staat Indiana en de helft van de stemlokalen in Kentucky.

Update: 22:04

Slate doet, tegen de Amerikaanse journalistieke tradities in, op basis van modellen al voorspellingen over de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen in verschillende swing states. Volgens de modellen van Slate ligt Clinton voor in Florida.

Update: 21:17

Donald Trump klaagde eerder het hoofd van de kiezersregistratie in een gemeente in swing state Nevada aan, omdat bij de vervroegde stembusgang stemmen zouden zijn geaccepteerd na sluitingstijd. Een rechter in Nevada heeft de claim van Trump nu van tafel geveegd.

Update: 20:40

Wie wordt de nieuwe president van de Verenigde Staten? The New York Times heeft in een aantal infographics de kansen van beide kandidaten uiteengezet.

Update: 20:16

Ook voormalig presidentskandidaat voor de Democraten Bernie Sanders heeft zijn stem vandaag uitgebracht.

Update: 20:13

In Pennsylvania, hebben twaalf kiezers bij een lokaal televisiestation geklaagd over stemcomputers die hun stem voor Trump automatisch zou veranderen in een stem voor Clinton. Het district Luzerne County was deze zomer de arena van twee grote Trump-rally’s. Het kiesdistrict heeft de televisieploeg uitgenodigd om de stemcomputers te komen filmen tijdens een demonstratie.

Update: 19:58

Op goksites en online platformen wordt meer geld ingezet op de winst van Hillary Clinton dan op Donald Trump. Clinton is bij de online gokkers duidelijk favoriet, aldus Reuters.

Update: 19:55

Onderdeel van de beveiliging van Donald Trump zijn grote vrachtwagens met zand die sinds vandaag voor de deur van de Trump Tower staan.

Update: 19:48

Astronaut Shane Kimbrough heeft vanuit ruimtestation ISS zijn stem uitgebracht.

Update: 19:21

First Lady Obama heeft in een radio-interview gezegd dat ze vertrouwen heeft in de verkiezingsdag. Hillary Clinton heeft, zoals het ernaar uitziet, de Latijns-Amerikaanse kiezers aan haar zijde, net als Barack Obama in 2008 en 2012. Het enige verschil, zegt Obama, zijn de Afro-Amerikaanse kiezers, die in tegenstelling tot de vorige verkiezingen niet massaal voor de Democraten stemmen.

Update: 19:13

In veel staten wordt in de loop van de verkiezingsdag gesproken van een “ongekende drukte”. Persbureaus voorspellen een ongekend hoge opkomst van 60 procent.

Update: 19:13

Advocaten van Donald Trump hebben een kort geding aangespannen tegen de staat Nevada, waar stembussen vorige week langer openbleven toen Amerikanen vervroegd hun stem konden uitbrengen. De klacht is ingediend tegen de griffier van Clark County die toeziet op het tellen van de stemmen. In het gebied rondom Las Vegas bleven sommige stembureaus twee uur langer open dan de aangewezen sluitingstijd. Volgens een woordvoerder van de staat is geen sprake geweest van langere openingstijden, maar mochten mensen die al in de rij stonden na sluitingstijd nog stemmen. De advocaten van Trump eisen dat die stemmen niet meer worden meegeteld. Het gaat mogelijk om enkele duizenden kiezers. Nevada is met zes kiesmannen een overwegend Democratische staat.

Update: 19:05

In Broward County, Florida zijn twee medewerkers van een stembureau ontslagen omdat ze “niet het niveau van integriteit lieten zien waarvoor ze zijn opgeleid,” aldus CNN. Volgens een woordvoerder van het stembureau volgden de twee niet de juiste procedures, maar het is niet bekend welke regels zijn geschonden. De twee zijn inmiddels vervangen en kiezers kunnen zonder problemen hun stem uitbrengen.

Update: 18:42

Bij het graf van suffragette Susan B. Anthony in Rochtester, New York is het druk op verkiezingsdag. Veel vrouwelijke kiezers plakken hun ‘I voted’-sticker op het graf van de voorvechters voor vrouwenkiesrecht, die zelf nooit mocht gaan stemmen.

Update: 18:33

Ondanks de waarschuwing van Donald Trump dat tijdens de verkiezingen door de Democraten zou worden gefraudeerd en de angst van Clinton dat Republikeinen stemmers zouden intimideren, zijn er geen incidenten gemeld. Bij sommige stembureaus zou sprake zijn van “verhitte confrontaties” tussen beide kampen, maar het leidde niet tot grote problemen, aldus Amerikaanse media.

Update: 17:00

Bij het stembureau in Midtown waar Trump zijn stem uitbrengt, is veel politie op de been. Trump gaat onder zware beveiliging het stembureau binnen.

Update: 16:48

Donald Trump en zijn vrouw Melania arriveren bij het stembureau in New York City.

Update: 16:48

In New York wordt inmiddels alles in gereedheid gebracht voor de uitslagenavond van de Republikeinen waar Donald Trump zijn overwinningsspeech zal houden óf zijn verlies zal moeten accepteren.

Update: 16:41

In een interview met Fox and Friends heeft Donald Trump vanmorgen zijn vertrouwen uitgesproken in de verkiezingsdag, hoewel Trump achter staat in de peilingen. Mocht hij verliezen, dan kijkt Trump niet met een positief gevoel terug op de verkiezingscampagne. “Mocht ik verliezen, dan beschouw ik het als een enorm verlies van geld, tijd en energie,” aldus Trump. De Republikein beweert dat hij zo’n 100 miljoen dollar in zijn campagne heeft geïnvesteerd.

Update: 16:15

De verkiezingen verlopen tot nu toe zonder grote problemen. Defecte stemcomputers in het verleden leidden ertoe dat een aantal staten koos voor het traditionele papieren stembiljet. In Virginia worden stembiljetten dit jaar voor het eerst gescand met een iPad.

Update: 16:08

Meer Amerikanen verbazen zich op social media over de lange rijen voor de stembureaus.

Update: 16:03

Donald Trump kan ieder moment zijn stem uitbrengen in Manhattan, New York, waar de Republikeinse presidentskandidaat woont.

Update: 16:01

Om 16.00 Nederlandse tijd gaan ook aan de westkust de stembureaus open. Alleen inwoners van Hawaï en Alaska moeten nog even wachten voordat ze kunnen stemmen.

Update: 15:51

President Obama houdt op verkiezingsdag een traditie in ere: hij speelt een potje basketbal.

Update: 15:35

Running mate van Donald Trump Mike Pence stemt vandaag vanuit zijn “thuisbasis” Indiana.

Update 15:24

Hillary Clinton zei vanmorgen tegen journalisten van CNN dat ze wel degelijk op zichzelf heeft gestemd. Op de vraag hoe dit voelde, antwoordde ze: “Ik weet hoeveel verantwoordelijkheid met deze stem gepaard gaat. Zo veel mensen rekenen op een goede afloop van deze verkiezingen. Ik weet wat het betekent voor dit land en ga er het beste van maken, als ik vandaag het geluk heb te winnen.”

Update 15:19

Donald Trump heeft vanmorgen tegen Fox News gezegd dat hij “een hoop staten zal winnen”. Op de tegenwerping dat Hillary Clinton nog altijd voorstaat in de peilingen antwoordde de Republikein: “Wie weet wat er gaat gebeuren.”

Update 15:08

Om 15.00 uur Nederlandse tijd zijn ook de stembureaus in Arizona, New Mexico, Utah, Colorado, Wyoming en Montana open gegaan.

Update 14:54

Het stempotlood met een papieren stembiljet is vandaag de meest gebruikte manier waarmee wordt gestemd. In ruim de helft van de staten staan ook stemcomputers. In Colorado, Washington en Oregon kan per post worden gestemd.

Update 14:47

Zoon van Donald Trump, Eric Trump, sprak vanmorgen met journalisten van AP. Volgens Eric Trump zal zijn vader zich neerleggen bij een nederlaag, mits de verkiezingen honderd procent eerlijk verlopen. Trump zei eerder een verlies niet zomaar te accepteren.

Update 14:45

Hillary Clinton en haar man Bill Clinton spraken vanmorgen met het publiek in Chappaqua, waar ze beiden hun stem uitbrachten.

Update 14:40

Clintons running mate Tim Kaine bracht vanmorgen zijn stem uit, maar hij was niet als eerste bij het stembureau.

Update 14:34

In Missouri zijn de stembureaus een half uur geleden opengegaan. De eerste kiezers staan in het donker in de rij.

Update 14:23

Inmiddels zijn vrijwel alle stembureaus geopend in de centrale staten, waaronder Texas dat met 38 kiesmannen het belangrijkste bolwerk is van de Republikeinen.

Update 14:18

Hillary Clinton begroet inmiddels honderden Amerikanen bij het stembureau in haar woonplaats Chappaqua, waar ze zojuist haar stem heeft uitgebracht.

Update 14:14

Inmiddels is het druk bij de stembureaus in New York, waar de ochtendspits in volle gang is. Kiezers klagen op Twitter over de drukte.

Update 14:04

Ook Bill Clinton heeft zijn stem uitgebracht in Chappaqua.

Update 14:01

Hillary Clinton kan ieder moment haar stem uitbrengen in  Chappaqua, in de staat New York.
Update 13:21

In Brooklyn, New York, brengen de eerste kiezers ’s ochtends hun stem uit.

Update 13:16

De uitslag in Florida kan doorslaggevend zijn. Indien Donald Trump daar verliest, kan hij het presidentschap vrijwel zeker vergeten. Volgens de laatste peilingen gaan Clinton en Trump in Florida echter gelijk op. Een echte swingstate dus.

Update 13:12

Inmiddels kan in de oostelijke staten New Hampshire, New York, New Jersey en Maine worden gestemd. En ook in swingstate Florida kunnen inwoners naar de stembus. De stembureaus sluiten rond middernacht Nederlandse tijd.

Update 12:55

Uit deze infographic blijkt dat het vannacht nog spannend kan worden.

Update 12:16

Om te winnen moeten 270 kiesmannen worden verzameld. Voor Hillary Clinton en Donald Trump zijn enkele swing states belangrijk om dat doel te behalen.

Update 12:10

Enkele kleine gehuchten stemmen traditiegetrouw al om middernacht op de verkiezingsdag. Dit jaar was Dixville Notch, een plaatsje in New Hampshire, als eerste met een verkiezingsresultaat: vier stemmen voor de Democraat Hillary Clinton, twee stemmen voor de Republikein Donald Trump, één stem voor de Libertariër Gary Johnson en één stem voor Mitt Romney. De voormalig gouverneur van Massachusetts is geen officiële kandidaat, maar werd door de betreffende kiezer als vrije keus opgegeven.

Update 12:07

De eerste stembussen zijn geopend aan de oostkust van de VS, dus de verkiezingen zijn officieel begonnen. In dit liveblog houden we je de hele dag en nacht op de hoogte van de ontwikkelingen en uitslagen.